Naprawa niesparowanych zasad w DNA (mismatch repair, MMR)
to konserwowany mechanizm molekularny, którego funkcją jest
korygowanie substytucji nieodpowiednich zasad, występujących
spontanicznie podczas replikacji DNA. Wyniki badań wykonywanych
metodami opartymi na łańcuchowej reakcji polimerazy (polymerase
chain reaction, PCR) wskazują, że nieprawidłowe działanie
systemu MMR często prowadzi do niestabilności mikrosatelitarnej
(microsatellite instability, MSI), zaburzenia, które powoduje insercję
krótkich, tandemowych powtórzeń nukleotydów do sekwencji
DNA.– Jeśli odsetek powtórzeń w badanym loci mikrosatelitarnym
wynosi co najmniej 30%, MSI jest określana jako niestabilność
mikrosatelitarna wysokiego stopnia, czyli MSI-High (MSI-H).
Zaburzenia działania systemu MMR powiązano z mutacjami
występującymi w białkach tworzących system MMR, najczęściej
w białkach MLH1, PMS2, MSH2 i MSH6.
W prawidłowym stanie białka MLH1 i PMS2 współdziałają w formie
kompleksu heterodimerycznego, podobnie jak białka MSH2 i MSH6.
Gdy system MMR działa prawidłowo, heterodimer złożony z białek
MSH6/MSH2 przyłącza się do sekwencji DNA, w której obecne są
niesparowane zasady. Wywołuje to zmianę konformacyjną, która
umożliwia związanie kompleksu MSH6/MSH2 z przyłączonym DNA
przez heterodimer MLH1/PMS2, co prowadzi do naprawy DNA
poprzez wycięcie odcinka DNA z niesparowanymi zasadami.
Mutacje lub niedobory tych białek przyczyniają się do częstego
występowania MSI i mutacji somatycznych w wyniku błędów
replikacji. Wykazano, że badania pod kątem systemu MMR metodami
immunohistochemicznymi (immunohistochemistry, IHC) mogą być
przydane do identyfikacji genów systemu MMR, w których mogą być
obecne mutacje germinalne lub somatyczne.
Zwykle schematy leczenia pacjentów z rakiem były zdeterminowane
przez specyficzny typ złośliwości. Nowe immunoterapie, zwłaszcza te,
które modyfikują szlaki komórkowe, w które zaangażowane są białka
takie jak receptor programowanej śmierci 1 (programmed death
1, PD-1) lub ligand programowanej śmierci 1 (programmed death
ligand 1, PD-L1), przyczyniają się jednak do wprowadzania zmian
w strategiach terapeutycznych stosowanych przez lekarzy. Białko
PD-1 to receptor hamujący, ulegający ekspresji w limfocytach T po
ich aktywacji, która utrzymuje się w stanach przewlekłej stymulacji,
takich jak przewlekłe zakażenie lub obecność raka. Ekspresję
białka PD-L1 wyryto w komórkach układu odpornościowego oraz
komórkach nowotworów złośliwych, a nieprawidłowa ekspresja
białka PD-L1 w komórkach nowotworowych (tumor cell, TC)
upośledza odpowiedź odpornościową skierowaną przeciwko
komórkom nowotworowym, awięc utrudnia możliwość ich
eliminacji. Z tego względu przerwanie szlaku PD-L1/PD-1
wydaje się być obiecująca strategią wzmocnienia odpowiedzi
odpornościowej limfocytów T skierowanej przeciwko tym komórkom.
Białka tworzące system MMR (MLH1, PMS2, MSH2 i MSH6)
ulegają ekspresji w proliferujących komórkach prawidłowych
i komórkach nowotworów złośliwych. W wielu powszechnie
występujących rakach stwierdzane jest upośledzenie działania
systemu MMR (MMR deficient, dMMR) oraz obecność MSI.
Liczne badania wskazują, że niedobór białek systemu MMR
jest skorelowany ze wzmożoną ekspresją białek PD-1 lub
PD-L1.– Białka systemu MMR mogą zatem służyć jako
biomarkery predykcyjne wskazujące możliwość wdrożenia
terapii ukierunkowanej na białko PD-1; na zwiększone
prawdopodobieństwo odpowiedzi na terapię tego typu może
wskazywać szczególnie utrata ekspresji co najmniej jednego
białka systemu MMR.– Stosowanie inhibitorów białka
PD-1 może być korzystne w przypadku wielu, powszechnie
występujących raków charakteryzujących się wysoką częstością
występowania upośledzenia działania systemu MMR i/lub
MSI-H, niezależnie od tkanki, z której wywodzi się rak.
Pacjenci, w przypadku których rozważane jest wdrożenie
terapii ukierunkowanej na białko PD-1, odniosą zatem
korzyści ze stosowania towarzyszącego testu diagnostycznego
umożliwiającego identyfikację populacji pacjentów, u których
występuje upośledzenie działania systemu MMR.
Rak trzonu macicy (endometrial carcinoma, EC) to jeden z
najczęściej występujących nowotworów złośliwych układu
rozrodczego.
12
W przypadku tego raka często stwierdzana jest
obecność wielu mutacji genetycznych, w tym MSI.
12
Sugerowane
jest również, że MSI obecne w rakach trzonu macicy mogą
powodować wzrost ekspresji białka PD-L1 w porównaniu do
raków trzonu macicy o genotypie stabilności mikrosatelitarnej
(microsatellite stability, MSS).
16
Metody leczenia raka trzonu
macicy różnią się w zależności od stopnia zaawansowania,
histologii oraz stadium choroby,
17
ocena statusu systemu MMR
raka trzonu macicy może jednak ułatwić prognozowanie oraz
dobór odpowiedniego schematu leczenia.
12
Pacjenci, w przypadku
których rozważane jest wdrożenie terapii ukierunkowanej
na białko PD-1, odniosą zatem korzyści z zastosowania
towarzyszącego testu diagnostycznego umożliwiającego
identyfikację statusu systemu MMR.
Utrata ekspresji któregokolwiek z kluczowych białek systemu
MMR, w tym białka MLH1, PMS2, MSH2 lub MSH6, prowadzi do
upośledzenia działania systemu MMR. Jeśli w guzie obserwowane
jest wybawienie wszystkich czterech markerów białkowych, status
VENTANA MMR IHC wskazuje na prawidłowe działanie systemu
MMR. Jeśli w guzie nie jest obserwowane wybarwienie co
najmniej jednego markera białkowego z panelu VENTANA MMR
RxDx Panel, status VENTANA MMR IHC wskazuje na upośledzenie
działania systemu MMR.
Wstęp
Panel VENTANA MMR RxDx Panel przeznaczony do oceny tkanek raka trzonu macicy 1