74
Natomiast w przypadku osób uprawiających sporty wytrzymałościowe zawartość wody może
przekroczyć wartości orientacyjne, ze względu na małą zawartość tłuszczu i duży udział pro-
centowy tkanki mięśniowej.
Wagi diagnostycznej nie należy używać do medycznych pomiarów zawartości wody, np. w celu
ustalenia obrzęków uwarunkowanych wiekiem. W razie pytań należy skonsultować się z leka-
rzem. Zasadniczo należy dążyć do tego, aby zawartość wody w organizmie była wysoka.
Masa kostna
Nasze kości, tak jak całe ciało, podlegają naturalnym procesom budowy, zużywania i starzenia
się. Duży przyrost masy kostnej następuje w dzieciństwie, aby w wieku 30 - 40 lat osiągnąć
swój najwyższy poziom. Z wiekiem ilość masy kostnej zmniejsza się. Zdrowe odżywianie (bo-
gate w wapń i witaminę D) i regularna aktywność fi zyczna mogą nieco zapobiec zużywaniu się
kości. Poprzez ćwiczenie mięśni można dodatkowo wzmocnić układ kostny. Należy pamiętać,
że waga nie podaje zawartości wapnia w kościach, lecz mierzy ciężar wszystkich materiałów
budulcowych kości (substancje organiczne i nieorganiczne oraz wodę). Wpływ, jaki mamy na
masę kostną, jest bardzo niewielki. Zawartość masy kostnej waha się nieznacznie w zależności
od współczynników: ciężaru, wzrostu, wieku i płci. Nie ma uznawanych wartości odniesienia ani
zaleceń.
Uwaga :
Nie należy mylić masy kostnej z gęstością kości.
Gęstość kości można zmierzyć jedynie metodami medycznymi (np. tomografi a kom-
puterowa, USG). Dlatego na podstawie pomiarów przy pomocy wagi nie należy wy-
ciągać wniosków dotyczących zmian w kościach i twardości kości (np. osteoporoza).
Czasowa zależność wyników pomiarów
Ważne jest, aby pomiary przeprowadzać przez dłuższy okres czasu. Z reguły krótko-
trwałe wahania ciężaru ciała uwarunkowane są przez utratę wody w organizmie.
Interpretację wyników przeprowadza się w oparciu o zmiany całkowitej masy ciała oraz pro-
centowy udział tkanki tłuszczowej, wody i masy mięśniowej, a także okres, w jakim zmiany te
mają miejsce. Nagłe zmiany, następujące w ciągu kilku dni, należy odróżniać od zmian średniej
długości (w okresie kilku tygodni) oraz od zmian długotrwałych (w okresie kilku miesięcy).
Jako regułę można przyjąć, że krótkotrwałe zmiany ciężaru ciała są prawie wyłącznie wynikiem
zmian w zawartości wody, podczas gdy zmiany średniej długości oraz długotrwałe dotyczą
również zawartości tkanki tłuszczowej i mięśniowej.
Jeśli ciężar ciała zmniejszy się na krótko, a zawartość tłuszczu wzrośnie lub pozostanie na •
tym samym poziomie, oznacza to, że zmniejszyła się jedynie zawartość wody w organizmie
– np. po treningu, pobycie w saunie lub diecie mającej na celu szybkie zmniejszenie ciężaru
ciała.
Jeśli natomiast po średniodługim okresie czasu ciężar ciała wzrośnie, a zawartość tłuszczu •
spadnie lub pozostanie na tym samym poziomie, oznacza to rozbudowanie cennej masy
mięśniowej.
Jeśli ciężar ciała i zawartość tłuszczu zmniejszają się równocześnie, oznacza to, że zastoso-•
wana dieta jest prawidłowa – utrata masy tłuszczowej.
W idealnym przypadku dieta powinna być połączona z aktywnością fi zyczną, treningami •
fi tness lub siłowymi. W ten sposób można w średniodługim okresie czasu zwiększyć masę
mięśniową.
Nie należy sumować wyników pomiaru tkanki tłuszczowej, tkanki mięśniowej i zawartości •
wody (tkanka mięśniowa również zawiera wodę).