Conrad Components 195901 Timer Assembly kit 12 V DC 0.5 - 150 s Instrukcja obsługi

Typ
Instrukcja obsługi
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 1 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
Ver. 1.00.PL
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 2 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
Instrukcja instalacyjna oraz ogólne zasady dotyczące bezpieczeństwa, niezbędne do
prawidłowego podłączenia i funkcjonowania urządzenia „Przekaźnik o opóźnionym
działaniu” firmy Conrad.
Przed rozpoczęciem użytkowania urządzenia, należy bezwzględnie zapoznać się z niniejszą instrukcją
obsługi i podłączenia, aby uniknąć uszkodzenia regulatora czasowego oraz nie narazić się na poważne
uszczerbki na zdrowiu. Wszelkie szkody na osobach lub mieniu użytkownika lub osób trzecich,
powstałe w wyniku nieprawidłowego użytkowania niniejszego urządzenia, nie podlegają żadnym
roszczeniom skierowanym do producenta lub dostawcy. Dodatkowo szkody takie nie podlegają
naprawom gwarancyjnym i powodują natychmiastowa utratę wszelkich praw gwarancyjnych lub
wynikających z rękojmi.
Zanim zaczniesz
Zapewnienie bezpieczeństwa związanego z wpływem zakłóceń zewnętrznych do układów
wewnętrznych urządzenia. Ponieważ Przełącznik temperaturowy dyferencyjny wykorzystuje systemy
beztransformatorowe do zasilenia swoich układów elektronicznych, urządzenie wejściowe muszą być
wyposażone we własny transformator zasilający, w którym strona wtórna nie może mieć uziemienia, a
obie strony (pierwotna oraz wtórna) są od siebie oddzielone. Taki układ zapewni skutecznie
odizolowanie obwodów wewnętrznych regulatora od wpływu zakłóceń zewnętrznego źródła zasilania
przy podłączonym zewnętrznym obwodzie wejściowym na stronie pierwotnej (wejściu) urządzenia
Panasonic. Nigdy nie stosuj autotransformatorów, ani urządzeń o bardzo zbliżonej zasadzie działania!!
Może ro doprowadzić do uszkodzenia obwodów wewnętrznych regulatora czasowego, albo do
zakłócenia prawidłowej pracy urządzenia.
Zapewnienie bezpieczeństwa oraz unikanie uszkodzeń związanych z oddziaływaniem pętli, szumów i
innych czynników zakłócających. Urządzenia wejściowe, licznik oraz linie sygnałów wejściowych muszą
znajdować się jak najdalej to możliwe od sieci energetycznych lub innych linii, czy urządzeń
emitujących mocny szum elektryczny. Do podłączenia urządzeń lub układów czy linii wejściowych
stosuj tylko i wyłącznie kabli i przewodów ekranowanych, lub z oddzielonymi żyłami i staraj się, aby
przewody i kable były jak najkrótsze. Przy podłączeniu kabli i przewodów wejściowych oraz
wyjściowych nie układaj ich równolegle do przewodów wysokiego napięcia oraz kabli zasilających.
Należy unikać używania takich samych przewodów jako wejściowe i wyjściowe. Należy stosować
urządzenie przy temperaturze względnej otoczenia od -10 stopni Celsjusza do +55 stopni Celsjusza oraz
przy wilgotności względnej od 30 do 85 % RH. Nie wolno stosować urządzenie w obecności lub w
pobliżu gazów łatwopalnych lub gazów o wysokim stopniu korozyjności, dużego stężenia kurzu i pyłów,
chronić przed możliwością zachlapanie kroplami oleju oraz podczas znacznych wstrząsów lub wibracji.
Ci, którzy złożyli zestaw ten zestaw lub zabudowali obwód drukowany poprzez umieszczenie go w
obudowie lub zamontowaniu na szynie zbiorczej, są, zgodnie z normą DIN VDE 0869, uznani jako
producent nowego i w pełni działającego urządzenia i jako tacy są zobowiązany dostarczyć wszystkie
odpowiednie dokumenty dotyczące nowopowstałego urządzenia oraz wskazać swoją nazwę i adres.
Urządzenia, które są montowane z wykorzystaniem niniejszego zestawu są musza spełniać wszystkie
obowiązujące prawnie na danym terytorium normy bezpieczeństwa gdyż będą traktowane jako
produkty przemysłowe.
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 3 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
Warunki eksploatacji:
Prawidłowe funkcjonowanie urządzenia może być zapewnione tylko przy podłączanym do
określonego napięcia.
Pozycja ułożenia i pracy urządzenia jest dowolna.
• Temperatura otoczenia (temperatura pokojowa) nie może przekroczyć w czasie pracy odpowiednio 0
° C ani 40 ° C.
• Urządzenie jest przeznaczone do użytku w suchych i czystych pomieszczeniach.
• W przypadku wystąpienia kondensacji należy zastosować i przestrzegać aklimatyzacji przez około 2
godziny, aby uniknąć uszkodzenia i/lub zniszczenia urządzenia ; uszkodzenia spowodowane
nieprzestrzeganiem tego punktu nie podlegają gwarancji!!
• Chroń urządzenie przed wilgocią, działaniem wody i nadmiernego ciepła!
• Moduły i wszystkie jego składniki nie nadają się dla dzieci! Urządzenie nie jest zabawką!!
Jeżeli urządzeniami mają operować osoby niepełnoletnie lub osoby nie znające zasad działania i
funkcjonowania urządzeń tego typu, może się to odbywać tylko i wyłącznie pod nadzorem osoby
dorosłej i/lub kompetentnego i przeszkolonego eksperta!
• W zakładach przemysłowych, należy bezwzględnie przestrzegać wszystkich przepisów BHP
obowiązujących na danym terenie oraz przepisów odpowiednika stowarzyszeń zawodowych
specjalizujących się w wydawaniu opinii i ekspertyz dla systemów i urządzeń elektrycznych.
• W szkołach, ośrodkach szkoleniowych, klubów i innych podobnych miejscach niezbędne jest stałe
lub okresowe sprawdzanie poprawności działania urządzenia oraz wymagana jest obecność osób
posiadających odpowiedni przeszkolenie do prowadzenia badań lub pracy z urządzeniami
elektrycznymi!
• Nie należy używać produktu w środowisku agresywnym, w pobliżu łatwopalnych gazów, oparów lub
pyłów.
• Jeśli urządzenie wymaga naprawy, do dokonania wymaganych czynności należy stosować tylko
i wyłącznie oryginalne części zamienne! Nie należy stosować materiałów niższej niż oryginalna jakości!
Stosowanie innych części zamiennych może spowodować poważne obrażenia ciała oraz uszkodzenie
urządzenia oraz innego mienia znajdującego się z bliskim lub dalszym otoczeniu urządzenia głównego,
tak samo jak może spowodować poważne uszkodzenie ciała i zdrowia wszystkich osób jak również
innych organizmów żywych znajdującego się z bliskim lub dalszym otoczeniu urządzenia głównego !
• Naprawy urządzenia mogą być wykonywane tylko przez specjalistę!
Zastosowanie urządzenia:
Właściwe wykorzystanie urządzenia to opóźnione włączenie lub wyłączenie urządzeń zgodnie
z danymi technicznymi zawartymi w niniejszej instrukcji. Jakiekolwiek użycie inne niż
określone jest niedozwolone.
Informacje o bezpieczeństwie:
Podczas korzystania i standardowej pracy z produktami, które mają kontakt z napięciem elektrycznym,
obowiązującymi przepisami muszą być przestrzegane są normy VDE, zwłaszcza VDE 0100, VDE
0550/0551, VDE 0700, VDE 0711 i VDE 0860.
W sprzęcie elektromedycznym do zagrożeń elektrycznych wywoływanych pojedynczymi urządzeniami
doszły zagrożenia wywoływane wzajemnym i zsumowanym oddziaływaniem wielu urządzeń w
otoczeniu pacjenta. Punktem wyjściowym niniejszego rozdziału są zasadnicze zagrożenia związane z
niepożądanym przepływem prądu elektrycznego przez pacjenta, dotyczące takich zjawisk jak:
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 4 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
makroporażenia - klasyczne porażenia elektryczne (ang. "macroshocks"), mikroporażenia -
potencjalnie możliwe porażenia małymi prądami (ang. "microshocks") wywołujące przede wszystkim
fibrylację komór serca, oparzenia prądami z różnych źródeł, występujące pod elektrodami aparatury
medycznej, skutki przepływu prądu stałego przez ludzkie tkanki, reakcje organizmu na bodźce
elektryczne, odczuwanie przepływu prądu przez pacjenta.
Sprawy tych zagrożeń są regulowane normami Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej (IEC),
normami krajowymi oraz normami producentów urządzeń. Obecnie na świecie obowiązuje drugie
wydanie Publikacji IEC 60601-1 z wprowadzonymi dwoma seriami poprawek. Publikacja ta ma swój
odpowiednik europejski oznaczony literami EN. W kraju odpowiednikiem tych standardów jest Polska
Norma PN-EN 60601-1 [6], zwana dalej normą ogólną, która ustala m.in. wymagania i sposoby ochrony
przeciwporażeniowej, obejmujące ogólną specyfikę medyczną urządzeń. Norma ta jest rozszerzana
przez szereg norm szczegółowych na konkretne rodzaje urządzeń. Ochrona przeciwporażeniowa przy
urządzeniach elektromedycznych jest związana także z instalacjami i urządzeniami
elektroenergetycznymi oraz elektrycznymi, użytkowanymi w obiektach służby zdrowia. Urządzenia
elektromedyczne, w tym głównie aparatura elektromedyczna, mają w dużej mierze podobne, w
stosunku do innych dziedzin, podstawowe wymagania na środki ochrony przeciwporażeniowej.
Dotyczą one takich elementów jak klasy ochronności, uziemienie, izolacja elektryczna czy stopnie
ochrony obudowy.
Klasy ochronności można określić jako wybrane kombinacje klasycznych zabezpieczeń stanowiące
kompletny system ochrony przed ogólnie znanymi makroporażeniami elektrycznymi, rozpatrywanymi
głównie od strony części sieciowej urządzeń. Zgodnie z wymienioną normą ogólną wyróżnia się trzy
podstawowe klasy ochronności urządzeń elektromedycznych:
1. Urządzenie klasy I, którego konstrukcja zawiera:
ochronę podstawową w postaci izolacji podstawowej o określonych parametrach, zabezpieczającej
przed kontaktem z częściami pod niebezpiecznym napięciem,
ochronę dodatkową, polegającą na przyłączeniu korpusu urządzenia do przewodu uziemienia
ochronnego w taki sposób, że dostępne części metalowe urządzenia nie mogą stać się elektrycznie
niebezpieczne w przypadku uszkodzenia izolacji podstawowej.
2. Urządzenie klasy II, w którym ochrona polega na oddzieleniu dostępnych części przewodzących od
części niebezpiecznych za pomocą izolacji:
podwójnej (podstawowej + dodatkowej) o określonych parametrach, lub:
zamiast izolacji podwójnej - dopuszczeniu izolacji wzmocnionej o takim samym poziomie
zabezpieczenia jak w przypadku izolacji podwójnej.
Urządzenie klasy II nie może zawierać jakichkolwiek środków służących do uziemienia ochronnego.
3. Urządzenie zasilane wewnętrznie (z wewnętrznego źródła energii elektrycznej), nie mające
generalnie połączenia z siecią elektryczną, poza ściśle określonymi przypadkami, zwane zwyczajowo
urządzeniem bateryjnym.
Każda z powyższych klas ma swoje zalety i wady. Wybór klasy ochronności zależy od wielu czynników
konstrukcyjnych i eksploatacyjnych. Jedynie urządzenia bateryjne są wyjątkowo bezpieczne pod
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 5 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
względem separacji od sieci elektrycznej. Nie mogą one jednak całkowicie zastąpić pozostałych klas ze
względu na ograniczoną moc i inne problemy związane z zasilaniem bateryjnym.
W celu uproszczenia zasad dopuszczalności kontaktu różnych części aplikacyjnych urządzeń
elektromedycznych z różnymi częściami ciała pacjenta konstrukcje części aplikacyjnych podzielono w
normach na trzy typy ochrony B, BF i CF. Typy te oznaczają ograniczenia różnych prądów upływu
płynących przez części aplikacyjne oraz istnienie izolacji tych części od reszty urządzenia w przypadku
typu BF lub CF.
Część aplikacyjna typu B jest to normalnie zbudowana część o prądzie upływu pacjenta ograniczonym
do wartości 100 µA w normalnym stanie technicznym związanego z nią urządzenia
elektromedycznego. Część ta jest oznaczona symbolem człowieka. Część aplikacyjna typu B (ang. body)
może być stosowana w kontakcie z całym ciałem pacjenta z wyjątkiem jego serca i, według niektórych
źródeł, mózgu. Ze względu na brak nakazu wykonywania izolacji obwodu pacjenta od tej części, może
ona zwiększać ryzyko porażenia pacjenta w pewnych przypadkach, a zwłaszcza w sytuacji, kiedy w
pomieszczeniu medycznym stosowana jest jeszcze sieć elektryczna starego typu (TN-C). Niektóre
normy szczegółowe na konkretne rodzaje urządzeń medycznych niedopuszczają do stosowania typu
ochrony B części aplikacyjnych.
Część aplikacyjna typu BF jest częścią typu B z dodaną izolacją elektryczną obwodu pacjenta od
pozostałej części urządzenia elektromedycznego. Oprócz ograniczenia prądu upływu pacjenta w
normalnym stanie prąd ten jest ograniczony także w stanie pojedynczego uszkodzenia do wartości 500
µA lub 5 mA w szczególnych przypadkach. Izolacja obwodu pacjenta sprawia, że jego potencjał
elektryczny względem ziemi jest pływający wokół zera w zależności od tego na ile idealna jest izolacja
tej części aplikacyjnej. Stąd bierze się litera "F" (ang. floating). Oznaczeniem graficznym tej części jest
postać człowieka w kwadratowej ramce symbolizującej izolację obwodu pacjenta. Dodanie izolacji
obwodu pacjenta zabezpiecza go na wypadek różnych sytuacji awaryjnych z niebezpiecznymi
napięciami od strony zarówno przyłączonego urządzenia elektromedycznego jak i otoczenia pacjenta.
Miejsca dozwolonego kontaktu części aplikacyjnej typu BF z ciałem pacjenta są takie same jak przy
typie B.
Część aplikacyjna typu CF jest zbudowana na tej samej zasadzie izolacji obwodu pacjenta jak w
przypadku typu BF z tą różnicą, że jakość tej izolacji jest wyższa i pozwala uzyskiwać lepsze
ograniczenie prądów upływu pacjenta. W normalnym stanie - stosuje się ograniczenie do wartości 10
µA, w stanie uszkodzenia - do wartości 50 µA. Litera "C" w oznaczeniu tej części pochodzi od
angielskiego słowa cardiac - dotyczący serca. Graficznym symbolem tej części jest serce w kwadracie.
Część aplikacyjna typu CF może być stosowana w kontakcie z dowolną częścią ciała pacjenta włącznie z
jego sercem. W praktyce spotyka się urządzenia z częścią nie przeznaczoną do kontaktu z sercem
pacjenta, a mimo to oznaczoną symbolem CF. Dotychczasowe normy nie zabraniają tego, a producenci
urządzeń mają możliwość konkurencyjnego podwyższania typu ochrony części aplikacyjnych w swoich
urządzeniach.
W odróżnieniu od opisanych wcześniej klas ochronności urządzeń można stopniować typy ochrony
części aplikacyjnych według poziomu ochrony od najniższej B do najwyższej CF. Spotyka się także
określenie "stopnie ochrony". Należy też zaznaczyć, że w przeszłości pojęcie typów ochrony odnosiło
się do całości urządzeń elektromedycznych, co jednak okazało się niepotrzebnie rozszerzone i
problematyczne. Ze względu na występowanie różnych typów ochrony części aplikacyjnych, możliwych
dróg przepływu prądu, polaryzacji zasilania obwodów sieciowych, stanów normalnej pracy urządzeń,
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 6 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
stanów uszkodzeń w urządzeniu lub jego otoczeniu, określenie możliwych przypadków występowania
prądów upływu w większych urządzeniach medycznych może wymagać opracowania specjalnego
programu pomiarów. Istniejące normy podają jedynie podstawowe układy pomiaru poszczególnych
przypadków prądów upływu.
Rysunek 5 przedstawia sytuację, kiedy wystająca końcówka elektrody endokawitarnej (lub cewnik
wypełniony przewodzącym płynem) zetknęły się przypadkowo z niebezpiecznym źródłem prądu
upływu przewodzonym przez ciało lekarza lub pielęgniarki. Pacjent jest przyłączony do urządzenia I
klasy ochronności (uziemiona obudowa), z częścią aplikacyjną typu B o bardzo dobrym kontakcie z
ciałem pacjenta. W otoczeniu tego pacjenta nie ma systemu wyrównania potencjału o najwyższym
stopniu, jaki jest znany w świecie w przypadku pacjenta z dostępem do serca. W kraju nie istnieją
przepisy regulujące tego typu zagrożenia. Przez serce pacjenta i jego ciało, następnie przez
nieizolowaną część aplikacyjną i aparat do ziemi przepływa prąd 100 µA. Mięsień sercowy pacjenta
może wpaść w stan fibrylacji. Możliwe są różne odmiany opisanego scenariusza świadczące o tym, że
zagrożeń jest więcej, włącznie z taką katastroficzną sytuacją, w której pacjent znalazł się pod pełnym
napięciem sieciowym 220 V. Jeżeli część aplikacyjna jest typu B (nieizolowana) i nie ma włąsciwego
nadzoru nad instalacjami szpitalnym, śmiertelne porażenie pacjenta jest wtedy wysoce
prawdopodobne.
Charakterystyczną cechą elektroaktywnych urządzeń medycznych jest oddziaływanie energią
elektryczną na pacjenta w celach diagnostycznych i terapeutycznych. Jako przykład można wymieć
defibrylatory oddziałujące na pacjenta impulsami elektrycznymi o energii do 360 dżuli, napięciu do 5
kV, szczytowym natężeniu prądu - np. do sześćdziesięciu amperów. W urządzeniach tych muszą być
spełnione wymagania dotyczące m.in. izolacji obwodów generacji wysokiego napięcia w stosunku do
elektrod defibrylacyjnych, a także całego toru wysokonapięciowego w stosunku do pozostałych
niskonapięciowych części urządzeń. Przy tym należy zapewnić przekazywanie sygnałów pomiarowych i
sterujących pomiędzy obwodami wysokiego i niskiego napięcia. Ponadto defibrylatory bywają
sprzężone z innymi modułami, najczęściej z monitorami i rejestratorami EKG, a czasem - stymulatorami
zewnętrznymi serca. Urządzenia sprzężone mają także swoje części aplikacyjne.
Największy stopień złożoności wymagań bezpieczeństwa elektrycznego spotyka się w systemach
urządzeń elektromedycznych. Są to zespoły urządzeń, w których co najmniej jedno jest medyczne i
które mają pomiędzy sobą połączenia funkcjonalne lub są zasilane ze wspólnego przedłużacza
wielogniazdkowego. Systemy urządzeń, w tym zwłaszcza komputerowe, są coraz częściej
produkowane. W systemach urządzeń elektromedycznych mogą występować problemy dotyczące:
ograniczenia impedancji wydłużonych połączeń ochronnych
ograniczenia sumujących się prądów upływu i różnic potencjału,
wzajemnego wpływu na siebie różnych typów urządzeń,
niebezpiecznego, dla personelu medycznego oraz samych urządzeń, oddziaływania energii
elektrycznej aplikowanej pacjentowi, do którego przyłączone są inne urządzenia. (np. zabezpieczenia
przed impulsami defibrylacyjnymi lub prądem elektrochirurgicznym),
zakłóceń elektrycznych oraz interferencji elektromagnetycznych pomiędzy urządzeniami, o czym
nierzadko donosi literatura fachowa,
optymalizacji systemów uziemienia, budowy i eksploatacji systemów separacji elektrycznej,
zabezpieczeń przeciw przepięciom i przetężeniom elektrycznym.
Wymagania na bezpieczeństwo systemów urządzeń elektromedycznych można znaleźć w projekcie
Normy Polskiej [7] opartym na dotychczasowej wersji normy międzynarodowej.
Badania tak złożonych układów izolacji, przeprowadza się wieloma różnymi metodami: napięciem
stałym, przemiennym, badanie liniowości charakterystyki prądowo-napięciowej izolacji, pomiary
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 7 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
rezystancji, pojemności, prądów upływu w różnych układach pomiarowych. Do tego dochodzą badania
odporności na impulsy napięcia defibrylującego. Bezpieczeństwo defibrylatorów jest regulowane w
naszym kraju częściowo tylko aktualną normą branżo.
Transformatory separacyjne mające galwanicznie oddzielone uzwojenia strony pierwotnej i wtórnej (i
stosunek napięcia wyjściowego do wejściowego 1:1) ograniczają prawdopodobieństwo porażeń
elektrycznych i innych zagrożeń poprzez:
ograniczenie prądów upływu przyłączonych urządzeń,
ograniczenie prądu zwarcia, np. w przypadku przebicia w izolacji przyłączonego urządzenia,
zmniejszenie ryzyka wybuchu lub zapłonu wywołanego urządzeniami elektromedycznymi w
stosowanych jeszcze atmosferach zawierających środki wybuchowe lub łatwopalne,
zwiększenie niezawodności zasilania sieciowego, które nie zostaje wyłączane w przypadku
pojedynczego zwarcia do ziemi w odseparowanym obwodzie. Odgrywa to ważną rolę w przypadku
urządzeń medycznych podtrzymujących pacjenta przy życiu, urządzeń na salach operacyjnych lub
salach intensywnego nadzoru.
Transformatory separacyjne o większej mocy znajdują zastosowanie w systemach sieci separowanej w
pomieszczeniach lub strefach nadzoru krytycznego. W takich rozległych systemach stosowane są
monitory istniejącej separacji elektrycznej. Instytut Techniki i Aparatury medycznej opracował i
produkuje Medyczny Moduł Separacyjny MMS-1 dodatkowo spełniający funkcje przeciwzakłóceniowe
i przeciw-przepięciowe. Urządzenie to zapewnia medyczny poziom bezpieczeństwa od strony sieci
elektrycznej podłączonych do niego urządzeń klasy ochronności I lub II. Do modułu mogą być
podłączone zarówno pojedyncze urządzenia jak i ich niezbyt duże zestawy włącznie z urządzeniami
niemedycznymi o łącznym poborze mocy nie przekraczającym 650 VA. Ze względu na zastosowane
układy przeciwprzepięciowe i przeciwprztężeniowe oraz filtr przeciwzakłóceniowy nie ma konieczności
stosowania oddzielnej listwy filtrującej typowej dla sprzętu komputerowego. Komputer zasilany z
takiego modułu nie musi być lokalizowany poza zasięgiem pacjenta i jego poziom ochrony wzrasta.
Przykład zastosowania transformatora separacyjnego w typowym medycznym systemie urządzeń z
komputerem i drukarką jest podany na rysunku 8. W systemie tym znajduje się także sygnałowa
optoelektroniczna bariera galwaniczna pomiędzy komputerem a urządzeniem medycznym. System z
dwoma rodzajami separacji galwanicznej, jak na tym rysunku zapewnia maksimum bezpieczeństwa.
Często sama bariera typu "komputer - urządzenie medyczne" jest wykonywana niezależnie od
transformatora separacyjnego. Bariera ma zazwyczaj wysokie graniczne parametry izolacyjne (4 kV, 10
µA) pozwalające uniknąć dyskusji o odnoszących się do niej wymaganiach normatywnych. System taki
może być ulokowany w otoczeniu pacjenta. W systemie tego typu, lecz bez transformatora
separacyjnego, urządzenia niemedyczne (komputer, drukarka) musiałyby być ulokowane poza tym
otoczeniem.
Urządzenia te monitorują różnicę między wartościami prądu płynącego w przewodzie fazowym i
neutralnym w wybranym punkcie linii elektrycznej zasilającej urządzenie lub pomieszczenie i odłączają
szybko zasilanie w momencie przekroczenia dopuszczalnej wartości tej różnicy. Chociaż wyłączniki te
są bardziej czułe na zagrożenia niż klasyczne bezpieczniki sieciowe, ich miliamperowe poziomy
zadziałania wskazują na celowość ich wykorzystania do zabezpieczeń jedynie przed zwykłymi
porażeniami.
Wyłączniki różnicowoprądowe mogą być stosowane w przypadkach, kiedy nagłe odłączenie zasilania
sieciowego zwłaszcza urządzeń medycznych jest dopuszczalne. Przykładem są typowe zestawy
rentgenowskie, które powinny mieć swą wydzieloną linię zasilania sieciowego. Inne, korzystne
zastosowanie wyłączników różnicowoprądowych to wilgotne pomieszczenia wpływające niekorzystnie
na izolację urządzeń, w przypadkach gdy niespodziewane przerwanie zasilania sieciowego nie jest
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 8 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
dużym problemem [1]. Jednak w wielu pomieszczeniach medycznych częstsze wyłączanie zasilania na
skutek zakłóceń w poborze prądu, jest zdecydowanie niewskazane.
Opis produktu:
Zestaw ten pozwala na opóźnione włączanie lub wyłączanie odbiorników elektrycznych.
W zależności od położenia przełącznika sygnał jest podawany na przekaźnik gdy napięcie
robocze spada w sposób opóźniony. Załączanie i wyłączanie z opóźnieniem może być
ustawiane za pomocą potencjometru bezstopniowego w zakresie od około 0,3 do 100 sekund
(może być przedłużony o większej przy zastosowaniu odpowiedniego kondensatora). Układ
może działać jako zegar dla oświetlenia ekspozycji (automatyczne włączenie / wyłączanie)
opóźnienia podania sygnału dla głośników, urządzeń sygnalizacyjnych, które zsotaną
włączone lub wyłączone w sposób opóźniony, do połączenia systemów alarmowych (alarm
dla przekroczenia ustawionego czasu), itp.
Ten produkt był testowany pod kątem zgodności EMC (Dyrektywa 89/336 / EWG / EMC) i
ma przyznany znak CE.
Wszelkie zmiany w obwodzie lub za pomocą innych niż określonych składników, spowoduje
unieważnienie wszystkich przyznanych certyfikatów!
Opis obwodu:
Jak się mawia w pewnych kręgach "Przesunięcie czasu o pięć minut może nauczyć ludzi
punktualność!" A jednak zdarza się, że w pewnych okolicznościach, ustalenie niewielkiego
opóźnienia, może zapobiec niechcianym wypadkom, lub niefortunnym alarmom.
Dwa przykłady z życia codziennego to zilustrować: Gdy wymagane jest samoutwardzalnie płyt w po
naświetleniu UV; W tym przypadku przekaźnik powinien pozostać załączony na krótko tylko w
obwodzie lampy po załączeniu napięcia zasilającego, a następnie automatycznie powrócić do
poprzedniego stanu (z opóźnieniem wyłączenia).
W przeciwieństwie do tego, we wzmacniaczach stereo (i to nie tylko tych z wyjściem
wzmacniającym) po włączeniu często występuje ogłuszający trzask, wynikające z procesów
ładowania kolejnych stopni wzmacniacza; W tym przypadku chodzi o opóźnienia załączenia
przekaźnika, który zostanie następnie włączony na stałe (z opóźnieniem załączenia).
Obwód opóźnienia dopasowany jest do pracy w obu przypadkach, pozostają więc
selektywnie włączony po krótkim czasie lub wyłączony po krótkim czasie.
Aby zrealizować odpowiednia pracę przekaźnika elektronicznego, musimy pamiętać o dwóch
rzeczach:
Pierwszym z nich jest ustawienie odpowiedniego czasu załączania i/lub czasu wyłączania.
Drugim elementem jest podłączenie odpowiedniego układu wykonawczego, który jest
połączony z bezpotencjałowym przekaźnikiem, który będzie realizował zamknięcie i/lub
rozłączenie układu.
Jeżeli nie potrzebujemy bardzo dokładnego odmierzanie czasu możemy zrezygnować
z oscylatora kwarcowego dla odmierzania kolejnych etapów zadziałania . Alternatywnie
można zastosować element RC, którego krzywa ładowania i rozładowania ma bardzo
określone zachowanie na diagramie napięcie / czas.
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 9 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
Po podłączeniu jednego (początkowo rozładowanego) Kondensatora C i rezystora R do
stałego napięcia U, to prąd przepływa do kondensatora i jego napięcie ładowania UL wzrasta
z krzywą wykładniczą. Rozumie się przez to, że wzrost napięcia jest na początku bardzo szybki
(duże nachylenie krzywej), a następnie coraz bardziej powolne (nachylenie stale maleje).
Napięcie ładowania UL zbliża zawsze od napięcia U, krzywa ładowania odpowiada wykresowi
tak zwanej funkcji(e) (liczba e = 2,71828 ... jest podstawą logarytmu naturalnego).
Również w odwrotnym przypadku (wstępnie naładowany kondensator) rozładowanie
kondensatora ma przebieg bardzo charakterystyczny. Tym razem wszystko dzieje się jak w
lustrzanym odbiciem. Spadek napięcia na początku jest bardzo duży i dla napięcia
rozładowania, a następnie maleje nieprzerwanie aż do całkowitego rozładowania
kondensatora przez rezystor.
Zastosowany wzmacniacz operacyjny LM311 realizuje kolejne etapy przełączania i pracuje
jako komparator. Porównuje napięcia ładowania na kondensatorze do stałej wartości
progowej.
Elementu czasu ustalania RC tworzy się w tym przypadku z połączenia szeregowego P1 wraz
R3 i kondensatora elektrolitycznego C2. Dzielnik napięcia R1 / R2 jest w przedniej części
układu sterującego przy komparatorze, który wynosi 12 V na napięcie 6,9 V (podział 11,5 V w
C1, w stosunku do R2 (R1 + R2) = 0,6).
Wskaźnik dla każdego stałej czasowej t dla obwodu RC (grecka litera tau), określa początkowe
nachylenie krzywej ładowania i rozładowywania, i ma wymiar podstawy czasu.
Przykład: C2 = 100 pF (100.10-6 F) i R3 = 2,7 k½ (= 2,7.103 ½; P1 w pozycji minimalnej) daje
(minimum) stałą czasową 270.10-3 s = 0,27 s. W tym przypadku, wartość krzywej y osiągnęła
stan naładowania po 0,27 około 63% podanego napięcia U.
Gdy potencjometr jest w pozycji maksymalnej, co prowadzi do całkowitej rezystancji 1,002
M½ ½ (A106), tak że maksymalny czas stały y wynosi około jednej setnej. Oczywiście, w tym
przypadku tolerancja elementów ma duże znaczenie, ale zasada pozostaje ta sama. Znacznie
ważniejszy jest fakt, że krzywa ładowania i rozładowywanie w tym pierwszym obszarze 1 ... 2
t nadal jest dość stroma. Komparator ma zatem w każdym przypadku klarowne warunki
przełączania, jakbyśmy poruszali się po krzywej „spłaszczonej”.
Zakładając, że przełączniki S1 i S2 są w rozstawione w pozycji diagramu i wprowadzania
napięcia zasilania są podane z + UV, wtedy prąd płynie przez kondensator elektrolityczny C2,
dalej poprzez rezystancję wypadkoP1 + R3 i dalej, a gdy osiągnie 63% napięcia wysokiego
(czyli wspomniany wcześniej 6,9V) przechyla krzywę ładowania (przy napięciu na
odwróconym wejściu - w stosunku do wyższego napięcia +). Są to warunki dla opóźnienia, w
zależności od dokładnego ustawienia czasu za pomocą potencjometru.
Jeżeli istnieje S1 i S2 z drugiej strony, ustawione w dolnej pozycji, podane na wyjściu
wzmacniacza, gdy napięcie zasilania jest podłączone bezpośrednio do masy i krzywa
przechyla się w danym momencie z powrotem na stronę dodatnią, gdy punkt przełączania
został osiągnięty (znów w przybliżeniu T; opóźnienia).
Rezystor R4 w gałęzi dodatniego sprzężenia zwrotnego, dla informacji o np.: stanie wyjścia,
impedancja nadana + IN i gdy na wzmacniaczu nastąpiło przełączenie.
Dopóki wyjście układu IC1 podłączone jest do masy, przekaźnik jest pobudzony i może
przekazać sygnał odbiornikowi (np. systemowi lamp na ekspozycji). Dioda emitująca światło,
równolegle pokazuje ten stan w sposób wizualny.
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 10 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
W wykonaniu obwodu jest jeden szczegół dodany w celu uzupełnienia, który może być mylący:
Mimo że wejścia są bardzo w wysokiej impedancji, dzielnik napięcia R1 / R2 jest niezwykle nisko
rezystancyjny. Tutaj, a następnie przy podanym stosunkowo dużym prądzie zasilającym jest znacznie
większe niż dopuszczalne dla dla układu IC1. W związku z tym mamy następujące wejście: opóźnienie
w każdym przypadku, podczas podłączenia od + UV; po odłączeniu ale po czasie określonym przez
kondensator elektrolityczny, który musi dopiero zostać rozładowany przed ponownym załączeniem,
gdzie ustawione są te same warunki czasowe podczas włączania. A szybkie rozładowanie
kondensatora C2 sprawia, że dioda D1 poprzez R1 i R2 po odłączeniu od + UV podłączy kondensator do
masy. Zrozumiałe jest, że proces ten zachodzi znacznie szybciej z ustawionymi mniejszymi wartościami
niż przy wartościach dużych.
Również i tutaj można oczywiście zastosować rozważania wstępne w odniesieniu do stałych czasowych
na (R1 + R2). C2 = 550 ½. 100-te 10-6 F daje czas rzędu 55 ms. Układ ma zatem zadziałać po raz kolejny,
po odłączeniu napięcia zasilającego.
Należy zwrócić uwagę na biegunowość dwóch kondensatorów i położenia katody diody.
Zamiast małego prostego przełącznika suwakowego można przełączać ustawienia skokowo,
ale kiedy trzeba zwrócić uwagę na następujące parametry (jak również pozycję przełącznika).
Bez względu na to, jaki rodzaj wyzwalania chcesz uzyskać (opóźnione załączenie lub
wyłączenie), przełączniki lub zworki muszą być zawsze w odpowiedniej pozycji.
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 11 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
Gdy wszystko jest gotowe wyposażone (i zostało sprawdzone pod kątem ewentualnych
błędów), możesz rozpocząć przygotowanie do uruchomienia. Należy podłączyć napięcie +11
... 15 V i trzeba śledzić zachowanie diody emitującą światło czy Jeśli przekaźnik reaguje
zgodnie z oczekiwaniami.
Należy jednak pamiętać, że odczuwalne są wartości od około dziesięć sekund. Dlatego dla
prawidłowego przetestowania zaleca się, żeby potencjometr do ustawienia czasu ustawić
w pobliżu maksymalnie lewej pozycji, co ustawi odpowiedni czas.
Przekaźniki czasowe są nieodzownym elementem systemów automatyki przemysłowej i domowej.
Uwzględnia się je więc w wentylacji, ogrzewaniu, oświetleniu, sygnalizacji itp. Z kolei przekaźniki
programowalne służą jako urządzenia sterujące.
Zasada działania przekaźników wykorzystuje reagowanie na zmianę pewnej wielkości
fizycznej wejściowej (np. natężenia prądu, napięcia, ciśnienia, temperatury, itp.) w taki
sposób, że po przekroczeniu pewnej wartości wielkość wyjściowa zmienia się skokowo.
Tradycyjne przekaźniki elektromagnetyczne bazują na zasadzie elektromagnesu, polegającej
na wywołaniu pola elektromagnetycznego za pomocą prądu płynącego przez cewkę,
przyciągającego lub odpychającego styki. W przekaźniku można wyróżnić układ odbiorczy,
mający na celu odbieranie zasilania przez zwrotnicę z rdzeniem, a także pośredniczący służący
do zamiany energii elektrycznej układu odbiorczego na strumień magnetyczny w obwodzie
magnetycznym złożonym z rdzenia, kotwicy i jarzma. Istotną rolę odgrywa układ
wykonawczy, który uruchamia zestaw sprężyn skokowych pod działaniem kotwicy.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że w zależności od modelu przekaźniki cechują się różnymi
stykami. Styki zwierne „T” zamykają się przy działaniu kotwicy natomiast w stykach
rozwiernych „R” następuje ich otwarcie. Dostępne są także przekaźniki wykorzystujące
zestyki przełączające „RT”, „PR” oraz przełączne bezprzerwowe, przełączające się przy
przeciągnięciu kotwicy. Przy czym zestyk zwierny zamyka się przed rozwarciem styku
rozwiernego. Interesujące rozwiązania stanowią przekaźniki półprzewodnikowe (SSR).
Pracują one z prądami o wartościach kształtujących się w zakresie od 5 do 150 A. Dostępne
wersje jedno- i trójfazowe oraz modele przystosowane do przełączania jednej, dwóch lub
trzech faz. Niektóre modele charakteryzują się izolacją optyczną bramki oraz funkcją przejścia
przez zero. Celem odebrania ciepła mogą być one wyposażone w radiator, a wbudowany
warystor skutecznie eliminuje zewnętrzne przepięcia. W zależności od wersji przekaźniki
półprzewodnikowe cechują się napięciem wyjściowym o wartości od 24 do 480 V AC oraz od
5 do 200 V DC. Wbudowana dioda LED informuje o zadziałaniu styków.
Przekaźniki czasowe mogą realizować kilka funkcji. Przede wszystkim możliwe jest opóźnione
załączanie i wyłączanie. Czynności w tym zakresie mogą być realizowane cyklicznie w ustawionych
odstępach czasu i przerwy. Wyróżnia się kilka rodzajów przekaźników czasowych: jednofunkcyjne,
uniwersalne, dwufunkcyjne, wielofunkcyjne oraz modele z opóźnionym odpadaniem.
Nowoczesne przekaźniki czasowe to urządzenia cyfrowe. Stąd też bardzo często są one uwzględniane
w instalacjach wymagających dokładnych ustawień i sterowania. W zaawansowanych modelach
uwzględnia się wyświetlacze cyfrowe a parametryzowanie odbywa się poprzez przyciski na przednim
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 12 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
panelu, które można wyłączyć celem uniemożliwienia wprowadzenia zmian. W warunkach
przemysłowych przydadzą się modele o podwyższonym stopniu ochrony (IP 66).
W urządzeniach elektronicznych zastosowanie znajdują przekaźniki przeznaczone do montażu na
płytce drukowanej. Przekaźniki tego typu bazują zarówno wyjściach stykowych i wyjściach
półprzewodnikowych. Parametryzowanie odbywa się za pomocą zewnętrznego zmiennego rezystora.
Cech przekaźników, które decydują o ich szerokim spektrum zastosowań jest wiele. Z jednej
strony przemawia atrakcyjna cena w porównaniu z innymi urządzeniami sterowania, zaś z
drugiej, istotna pozostaje funkcjonalność. Interesujące rozwiązanie stanowi możliwość
realizowania przez niektóre modele przekaźników funkcji związanych z pomiarami wartości
napięć oraz prądów. Sygnały analogowe mogą być zadawane za pomocą wewnętrznego lub
zewnętrznego potencjometru.
Przekaźnik czasowy z opóźnionym odpadaniem służy do podtrzymania zasilania przez
określony czas po otwarciu zestyku sterującego: np. wykorzystanie do wentylacji
pomieszczenia (załączenie oświetlenia - zamknięcie wyłącznika oświetlenia powoduje
załączenie wentylatora, rozwarcie wyłącznika - wyłączenie oświetlenia i podtrzymanie
działania wentylatora o czas nastawiony na przekaźniku). Zamknięcie zestyku sterującego
(wyłącznika oświetlenia) przed upływem nastawionego czasu powoduje załączenie.
UWAGA!!!!
Przed rozpoczęciem budowania układu, prosimy o zapoznanie się z niniejszą instrukcją budowy od
początku do końca ze zrozumieniem (zwłaszcza rozdział o możliwych błędach i sposobach ich
naprawy). Zanim rozpoczniesz przed składanie zestawu lub innego urządzenia opartego na naszym
układnie zapoznaj się oczywiście z całą instrukcją bezpieczeństwa. Będziesz wtedy wiedzieć, co jest
ważne i na co zwrócić uwagę, jak również jak uniknąć błędów, które elementy można odpowiednio
wcześniej wyregulować, aby uniknąć poważnych błędów lub niesprawiedliwości w działaniu
urządzenia!
Wykonaj rozłożenie elementów wraz okablowaniem na bardzo czystej powierzchni, w sposób
uporządkowany , możesz zastosować dowolny rodzaj cyny i substancji pomocniczych , lutownic
strumieniowych, grzałkowych, lub innych. Upewnij się, że po zakończeniu procesu lutowania nie ma
pozostawionego żadnego zimnego lutu na powierzchni. Źle przygotowane lub zabrudzone
powierzchnie lutowania lub zastosowanie złej cyny lutowniczej, luźne połączenie lub złe
rozmieszczenie elementów, może oznaczać konieczność kosztownego i czasochłonnego rozwiązywania
problemów i/lub nawet ewentualne zniszczenie elementów, które często pociągają reakcję
łańcuchową co może w efekcie spowodować uszkodzenie lub wręcz zniszczenie całego zestawu.
Należy również pamiętać, że zestawy, które były lutowane na fali lutowniczej, lub przy użyciu pieca
lutowniczego, nie mogą być naprawiane przez nas samych!!! Tworzenie repliki układów
elektronicznych, należy posiadać podstawową wiedzę o znaczeniu i parametrach elementów
elektronicznych, lutowaniu oraz obsługi i zasady działania urządzeń wyposażonych w podzespoły
elektroniczne lub elektryczne.
Uwagi ogólne na temat struktury obwodu:
Możliwość, że po zmontowaniu całości urządzenia coś nie działa, może zostać znacznie zredukowana
dzięki sumiennej i schludnej instalacji. Sprawdź dokładnie dwa razy każdy krok montażowy, każde
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 13 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
połączenie lutowane, zanim włączysz urządzenie! Trzymaj się dokładnie instrukcji montażowej!
Wykonaj każdy opisany tam ruch i niczego nie pomijaj! Sprawdź urządzenie dwukrotnie przed
uruchomieniem: raz po skończonym montażu, raz przed pierwszym uruchomieniem.
Zastanów się i sprawdź dokładnie każdą czynność! Pamiętaj że czas spędzony podczas montażu bardzo
ważny! A czas spędzony na poprawianiu usterek jest trzy razy dłuższy niż czas spędzony na czytaniu
instrukcji i na montażu urządzenia, nie mówić już o możliwości powstania duzysz szkód na mieniu lub
osobach w przypadku złej instalacji.
Częstą przyczyną złego działania urządzenia jest błąd montażu, np. stosowanie niewłaściwych
elementów, lub złe rozmieszczenie elementów takich jak układy scalone, diody czy kondensatory.
Proszę zwrócić uwagę, jaki mają opis (kolorowe pierścienie) mają rezystory. Czasami trzeba dobrze się
przyjrzeć, żeby wyłapać różnicę, która może okazać się kluczowa dla wybory danego elementu.
Warto też zwrócić uwagę na wartości kondensatorów np. n 10 = 100 pF (nie 10 nF). Z drugiej strony,
najlepiej sprawdza się kontrolę podwójne i potrójna. Upewnij się także, że wszystkie nogi układów
scalonych są proste i poprawnie umieszczone w podstawce lub w płytce obwodu drukowanego. Zdarza
się, że jedna nóżka może zostać bardzo łatwo wygięta podczas wkładania. Należy użyć odpowiedniej
siły aby umieścić układ scalony w gnieździe i nie może ona być za mała ani za duża. Jeśli użyjemy
niewłaściwej siły, lub źle ułożymy układ scalony na podstawce, bardzo prawdopodobne jest, że nóżka
zostanie wygięta!!!
Należy dołożyć wszelkich starań, aby za wszelką cenę nie dopuścić do powstania zimnej spoiny
lutowniczej. Te bardzo niebezpieczne połączenia mogą się pojawić jeżeli kolba lutownicza nie zostanie
odpowiednio nagrzana (nie osiągnie odpowiednio wysokiej temperatury), tak że nóżki elementu
lutowanego nie mają dobrego kontaktu z odpowiednio nagrzaną cyną, lub jeśli po ochłodzeniu
połączenie jest przesunięte zanim nastąpi moment zestalenia. Takie błędy mogą zostać zauważone, po
ułożeniu płytki PCB na płaskiej powierzchni o szczegółowym oglądnięciu styku lutu. Jedynym
rozwiązaniem jest wykonanie ponowne lutowania.
W 90% zidentyfikowanych problemów, które wyniknęły podczas montowania podobnych zestawów,
są wadami lutowniczymi, zimne lutowania, lub pomylenie miejsc zamontowania elementów i
podzespołów elektronicznych. Wiele z tych pomyłek można było uniknąć, jeżeli stosowana byłaby
właściwa temperatura kolby lutowniczej, większy nacisk zostałby położony na dopasowanie
elementów zgodnie z opisem lub trzymanie się kroków podanych w instrukcji urządzenia.
Dlatego też, należy używać nie tylko podczas lutowania, ale także na jakość używanej cyny lutowniczej
z etykietą "SN 60 Pb" (oznacza to: 60% cyny i 40% ołowiu). Stop ten topi się z dodatkiem kalafonii,
która służy jako topnik do ochrony cyny lutowniczej oraz powierzchni do której jest przylutowany
element podczas lutowania przed utlenianiem. Inne metody lutowania, takie jak lutowanie
strumieniowe, specjalistyczna pasta lutownicza o innych składzie lub płyny do lutowania nie mogą być
wykorzystywane w żadnym wypadku, ponieważ mają odczyn kwaśny. Środki te mogą uszkodzić płytkę
(laminat oraz naniesione na niego ścieżki) oraz elementy elektroniczne, ale także doprowadzić do
niepożądanego przepływu prądu, czyli energii elektrycznej i spowodować wycieki (np.:
kondensatorów) i/lub zwarcia!!!
Jeżeli do tej pory wszystko zostało przeprowadzane zgodnie z poradami i instrukcją a urządzenie nie
działa dalej jak należy, to urządzenie jest prawdopodobnie uszkodzone. Jeśli jesteś początkującym
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 14 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
elektronikiem, lub średnio-zaawansowanym, najlepiej jest poprosić osobę trzecią, aby oglądnęła
przygotowaną przez Ciebie płytkę z zamontowaną elektroniką, tak aby poddał ją ocenie, z
wykorzystaniem wszelkich niezbędnych przyrządów testowych i pomiarowych.
Jeśli nie ma tej możliwości, a zestaw w dalszym ciągu nie działa, możesz wysłać zestaw, dobrze
zapakowany i z dokładnym opisem usterki z umieszczeniem odpowiedniej instrukcji najlepiej w
postaci zdjęć, do naszego działu serwisowego (tylko dokładne wskazanie i opisanie problemu może
nam pomóc zidentyfikować i naprawić usterkę!).Szczegółowy opis błędu jest ważne, ponieważ każdy
błąd jest inny, i może zależeć od czynników zewnętrznych, na przykład od rodzaju urządzenia
sieciowego, zasilacza lub być może problem leży w okablowaniu zewnętrznym.
Porada i informacja:
Zestaw ten był, zanim trafił do produkcji, budowany i testowany wiele razy jako prototyp. Tylko wtedy,
gdy osiąga najwyższej jakości w odniesieniu do eksploatacji i niezawodności, został wdrożony do
produkcji seryjnej.
W celu uzyskania pełnej funkcjonalności oraz uniknięcia błędów podczas budowy zestawu, cała praca
powinna zostać podzielona na dwa etapy budowy:
1. Etap I: montaż elementów na płycie
2. Etap II: test standardowy, sprawdzenie, uruchomienie
Podczas lutowania elementów, które to (jeśli nie podano inaczej) można lutować bez przerwy do
pełnego przylutowania do płyty. Po zakończeniu procesu lutowania wszystkie wystające przewody
połączeniowe muszą zostać przycinane bezpośrednio nad połączeniem lutowanym. Ponieważ układ
jest bardzo mały i posiada gęsto rozmieszczone punkty lutownicze w muszą być lutowane z lutownicą z
małym grotem. Należy wykonać lutowanie i całą pracę bardzo starannie, aby uniknąć potencjalnych
błędów lub uszkodzenia elementów lub całego urządzenia!
UWAGA!!!!
Przed rozpoczęciem budowania układu, prosimy o zapoznanie się z niniejszą instrukcją budowy od
początku do końca ze zrozumieniem (zwłaszcza rozdział o możliwych błędach i sposobach ich
naprawy). Zanim rozpoczniesz przed składanie zestawu lub innego urządzenia opartego na naszym
układnie zapoznaj się oczywiście z całą instrukcją bezpieczeństwa. Będziesz wtedy wiedzieć, co jest
ważne i na co zwrócić uwagę, jak również jak uniknąć błędów, które elementy można odpowiednio
wcześniej wyregulować, aby uniknąć poważnych błędów lub niesprawiedliwości w działaniu
urządzenia!
Wykonaj rozłożenie elementów wraz okablowaniem na bardzo czystej powierzchni, w sposób
uporządkowany , możesz zastosować dowolny rodzaj cyny i substancji pomocniczych , lutownic
strumieniowych, grzałkowych, lub innych. Upewnij się, że po zakończeniu procesu lutowania nie ma
pozostawionego żadnego zimnego lutu na powierzchni. Źle przygotowane lub zabrudzone
powierzchnie lutowania lub zastosowanie złej cyny lutowniczej, luźne połączenie lub złe
rozmieszczenie elementów, może oznaczać konieczność kosztownego i czasochłonnego rozwiązywania
problemów i/lub nawet ewentualne zniszczenie elementów, które często pociągają reakcję
łańcuchową co może w efekcie spowodować uszkodzenie lub wręcz zniszczenie całego zestawu.
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 15 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
Należy również pamiętać, że zestawy, które były lutowane na fali lutowniczej, lub przy użyciu pieca
lutowniczego, nie mogą być naprawiane przez nas samych!!! Tworzenie repliki układów
elektronicznych, należy posiadać podstawową wiedzę o znaczeniu i parametrach elementów
elektronicznych, lutowaniu oraz obsługi i zasady działania urządzeń wyposażonych w podzespoły
elektroniczne lub elektryczne.
Uwagi ogólne na temat struktury obwodu:
Możliwość, że po zmontowaniu całości urządzenia coś nie działa, może zostać znacznie zredukowana
dzięki sumiennej i schludnej instalacji. Sprawdź dokładnie dwa razy każdy krok montażowy, każde
połączenie lutowane, zanim włączysz urządzenie! Trzymaj się dokładnie instrukcji montażowej!
Wykonaj każdy opisany tam ruch i niczego nie pomijaj! Sprawdź urządzenie dwukrotnie przed
uruchomieniem: raz po skończonym montażu, raz przed pierwszym uruchomieniem.
Zastanów się i sprawdź dokładnie każdą czynność! Pamiętaj że czas spędzony podczas montażu bardzo
ważny! A czas spędzony na poprawianiu usterek jest trzy razy dłuższy niż czas spędzony na czytaniu
instrukcji i na montażu urządzenia, nie mówić już o możliwości powstania duzysz szkód na mieniu lub
osobach w przypadku złej instalacji.
Częstą przyczyną złego działania urządzenia jest błąd montażu, np. stosowanie niewłaściwych
elementów, lub złe rozmieszczenie elementów takich jak układy scalone, diody czy kondensatory.
Proszę zwrócić uwagę, jaki mają opis (kolorowe pierścienie) mają rezystory. Czasami trzeba dobrze się
przyjrzeć, żeby wyłapać różnicę, która może okazać się kluczowa dla wybory danego elementu.
Warto też zwrócić uwagę na wartości kondensatorów np. n 10 = 100 pF (nie 10 nF). Z drugiej strony,
najlepiej sprawdza się kontrolę podwójne i potrójna. Upewnij się także, że wszystkie nogi układów
scalonych są proste i poprawnie umieszczone w podstawce lub w płytce obwodu drukowanego. Zdarza
się, że jedna nóżka może zostać bardzo łatwo wygięta podczas wkładania. Należy użyć odpowiedniej
siły aby umieścić układ scalony w gnieździe i nie może ona być za mała ani za duża. Jeśli użyjemy
niewłaściwej siły, lub źle ułożymy układ scalony na podstawce, bardzo prawdopodobne jest, że nóżka
zostanie wygięta!!!
Należy dołożyć wszelkich starań, aby za wszelką cenę nie dopuścić do powstania zimnej spoiny
lutowniczej. Te bardzo niebezpieczne połączenia mogą się pojawić jeżeli kolba lutownicza nie zostanie
odpowiednio nagrzana (nie osiągnie odpowiednio wysokiej temperatury), tak że nóżki elementu
lutowanego nie mają dobrego kontaktu z odpowiednio nagrzaną cyną, lub jeśli po ochłodzeniu
połączenie jest przesunięte zanim nastąpi moment zestalenia. Takie błędy mogą zostać zauważone, po
ułożeniu płytki PCB na płaskiej powierzchni o szczegółowym oglądnięciu styku lutu. Jedynym
rozwiązaniem jest wykonanie ponowne lutowania.
W 90% zidentyfikowanych problemów, które wyniknęły podczas montowania podobnych zestawów,
są wadami lutowniczymi, zimne lutowania, lub pomylenie miejsc zamontowania elementów i
podzespołów elektronicznych. Wiele z tych pomyłek można było uniknąć, jeżeli stosowana byłaby
właściwa temperatura kolby lutowniczej, większy nacisk zostałby położony na dopasowanie
elementów zgodnie z opisem lub trzymanie się kroków podanych w instrukcji urządzenia.
Dlatego też, należy używać nie tylko podczas lutowania, ale także na jakość używanej cyny lutowniczej
z etykietą "SN 60 Pb" (oznacza to: 60% cyny i 40% ołowiu). Stop ten topi się z dodatkiem kalafonii,
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 16 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
która służy jako topnik do ochrony cyny lutowniczej oraz powierzchni do której jest przylutowany
element podczas lutowania przed utlenianiem. Inne metody lutowania, takie jak lutowanie
strumieniowe, specjalistyczna pasta lutownicza o innych składzie lub płyny do lutowania nie mogą być
wykorzystywane w żadnym wypadku, ponieważ mają odczyn kwaśny. Środki te mogą uszkodzić płytkę
(laminat oraz naniesione na niego ścieżki) oraz elementy elektroniczne, ale także doprowadzić do
niepożądanego przepływu prądu, czyli energii elektrycznej i spowodować wycieki (np.:
kondensatorów) i/lub zwarcia!!!
Jeżeli do tej pory wszystko zostało przeprowadzane zgodnie z poradami i instrukcją a urządzenie nie
działa dalej jak należy, to urządzenie jest prawdopodobnie uszkodzone. Jeśli jesteś początkującym
elektronikiem, lub średnio-zaawansowanym, najlepiej jest poprosić osobę trzecią, aby oglądnęła
przygotowaną przez Ciebie płytkę z zamontowaną elektroniką, tak aby poddał ją ocenie, z
wykorzystaniem wszelkich niezbędnych przyrządów testowych i pomiarowych.
Jeśli nie ma tej możliwości, a zestaw w dalszym ciągu nie działa, możesz wysłać zestaw, dobrze
zapakowany i z dokładnym opisem usterki z umieszczeniem odpowiedniej instrukcji najlepiej w
postaci zdjęć, do naszego działu serwisowego (tylko dokładne wskazanie i opisanie problemu może
nam pomóc zidentyfikować i naprawić usterkę!).Szczegółowy opis błędu jest ważne, ponieważ każdy
błąd jest inny, i może zależeć od czynników zewnętrznych, na przykład od rodzaju urządzenia
sieciowego, zasilacza lub być może problem leży w okablowaniu zewnętrznym.
Porada i informacja:
Zestaw ten był, zanim trafił do produkcji, budowany i testowany wiele razy jako prototyp. Tylko wtedy,
gdy osiąga najwyższej jakości w odniesieniu do eksploatacji i niezawodności, został wdrożony do
produkcji seryjnej.
W celu uzyskania pełnej funkcjonalności oraz uniknięcia błędów podczas budowy zestawu, cała praca
powinna zostać podzielona na dwa etapy budowy:
1. Etap I: montaż elementów na płycie
2. Etap II: test standardowy, sprawdzenie, uruchomienie
Podczas lutowania elementów, które to (jeśli nie podano inaczej) można lutować bez przerwy do
pełnego przylutowania do płyty. Po zakończeniu procesu lutowania wszystkie wystające przewody
połączeniowe muszą zostać przycinane bezpośrednio nad połączeniem lutowanym. Ponieważ układ
jest bardzo mały i posiada gęsto rozmieszczone punkty lutownicze w muszą być lutowane z lutownicą z
małym grotem. Należy wykonać lutowanie i całą pracę bardzo starannie, aby uniknąć potencjalnych
błędów lub uszkodzenia elementów lub całego urządzenia!
Podręcznik do lutowania:
Trwałość grota: Przy podejmowaniu decyzji o zakupie lutownicy, a także podczas jej
użytkowania trzeba brać pod uwagę nie tylko moc i możliwości stabilizacji temperatury.
Bardzo ważna jest trwałość grota. Dawniej wszystkie tanie lutownice miały zwykły grot
miedziany. Miedź zapewnia znakomite przewodnictwo cieplne, ale ma bardzo istotna wadę:
rozpuszcza się w cynie. W efekcie z czasem cyna „zżera” końcówkę grota i co jakiś czas grot
trzeba wymieniać. Od pewnego czasu nawet w tań- szych lutownicach stosuje się miedziane
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 17 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
groty, pokryte cienką warstewką żelaza. Żelazo zapobiega rozpuszczaniu cyny. W lepszych
grotach występuje kilka warstw – rysunek 8 pokazuje przekrój długowiecznego grota pewnej
znanej firmy.
Oczywiście ze względu na obecność tych cienkich warstw ochronnych absolutnie
niedopuszczalne jest czyszczenie albo formowanie grotów pilnikiem czy papierem ściernym.
Nieświadomi amatorzy często psują warstwę ochronną, gdy uznając, że końcówka jest zbyt
duża, kształtują grot pilnikiem. Zasada jest prosta: tylko w najtańszych lutownicach, gdzie
grot ma kolor miedzi, można go kształtować czy czyścić pilnikiem i papierem ściernym. Jeśli
grot nie ma koloru miedzi, tylko jest jasno- czy ciemnosrebrzysty, w żadnym wypadku nie
wolno używać pilnika. Trzeba od razu zakupić grot o odpowiednim kształcie i wielkości
końcówki; zwykle będzie to grot o wąskiej końcówce, umożliwiający też pracę z małymi
elementami, w tym SMD.
Jak lutować? W ogromnej większości przypadków lutownica używana jest do montażu
elementów na płytce drukowanej. Zwykle (jak choćby w przypadku kitów AVT) pola
lutownicze płytki są pobielone (pocynowane). Elementy są nowe, więc ich końcówki są
czyste, niezaśniedziałe. W takim przypadku lutuje się szybko, łatwo i bez kłopotów. W
pierwszej części artykułu wyjaśniona była ważna rola topnika. Podstawowym warunkiem
prawidłowego lutowania jest obecność topnika, który usuwa tlenki i nie dopuszcza powietrza
do strefy lutowania. Podczas typowego montażu absolutnie wystarczy topnik zawarty w
druciku „cyny”. Naprawdę nie ma potrzeby używania innych topników (kalafonii).
Podczas lutowania końcówek elementów przewlekanych należy koniecznie grzać końcówkę
elementu. Nie pole lutownicze, tylko właśnie drucik końcówki. Pole lutownicze jest już
pocynowane (zwilżone cyną) i głównym celem jest dobre rozgrzanie końcówki, by umożliwić
dobre zwilżenie jej cyną. Dopiero po rozgrzaniu końcówki należy dotknąć końcem drutu
lutowniczego do tej końcówki, a wtedy lut i topnik roztopi się i szybko spłynie z końcówki na
punkt lutowniczy. Ilustruje to rysunek 9, pokazujący poszczególne fazy procesu. Początkujący,
nie rozumiejąc roli topnika i rozpuszczenia miedzi w cynie, popełniają tu rozmaite błędy. Aby
ich uniknąć, należy przyjąć prosta zasadę: podczas typowego lutowania należy stopić świeżą
cynę na rozgrzanej końcówce elementu – lut zwilży końcówkę, sam spłynie na punkt
lutowniczy i utworzy prawidłowe połączenie.
Wprawiony elektronik lutuje jedną końcówkę w płytce w ciągu 1 sekundy. Proces lutowania
jednego wyprowadzenia generalnie nie powinien trwać dłużej niż 2 sekundy. Wbrew
pozorom, dwie sekundy to długi czas. A lutowanie jednej końcówki typowego delikatnego
elementu przez dłużej niż 5 sekund byłoby ewidentnym i niedopuszczalnym błędem,
grożącym przegrzaniem. Po wykonaniu połączenia, wokół punktu lutowniczego zwykle
osadzają się resztki topnika (kalafonii). Jeśli używane było typowe spoiwo do celów
elektronicznych, nie ma żadnej potrzeby usuwania resztek topnika. Nie jest on agresywny, nie
powinien też przewodzić prądu. Dodatkowe wykorzystanie kalafonii podczas lutowania to
stare przyzwyczajenie wcześniejszego pokolenia elektroników – na pewno niczym nie grozi,
ale przy typowym montażu na płytce z użyciem drutu lutowniczego z topnikiem w rdzeniu
jest niepotrzebne. Nie dotyczy to pobielania, które omówione jest pod następnym
śródtytułem.
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 18 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
Dane techniczne urządzenia:
Napięcie zasilania:……………………………………… 11 15 V
Pobór prądu:……………………………………………… 20 mA (resztkowy)
75 mA (z napięciem na przekaźniku)
Styk przekaźnika:…………………………………… 1 x Um/8 A, 500 W, max 35 V
Zakres opóźnienia czasu………… ………………… .. od około 0,3 s do 100s
Wymiary:…………………………………………….......... około 65 x 40 mm
Poniżej dziesięć prostych punktów, z którymi należy się zapoznać i postarać się je zrozumieć:
1. Sposób na lut
Cały system lutowania powinien wyglądać następująco: lutownicę przykładaj do lutowanej
końcówki tuż nad płytką drukowaną. Następnie po podgrzaniu trzymając dalej grot przy
końcówce dotykamy drut lutowniczy tak, aby cyna spłynęła na punkt lutowniczy i odsuwamy
grot od lutowanego miejsca. Wszystko to zajmuje dosłownie sekundę. Oczywiście im bardziej
wprawiona ręka tym przebiega to sprawniej.
2. Czego przede wszystkim nie robić
Podstawowa zasada bowiem wygląda tak, że pod żadnym pozorem nie wolno nakładać kropli
cyny na grot i potem na złącze. Dlaczego? Sprawa jest naprawdę prosta - po roztopieniu
spoiwa topnik szybko wyparuje i tym samym nie spełni swojej roli podczas lutowania.
3. Potrzebny topnik
Istotnym aspektem dobrego lutowania jest obecność topnika usuwającego tlenki i
niedopuszczającego powietrza do strefy lutowania. Podczas zwykłego montażu wystarczy
topnik zawarty w druciku cyny. Nie jest konieczne używanie choćby kalafonii.
4. Ustabilizuj temperaturę
Kluczem do wszystkiego jest stabilizacja temperatury. Temperatura bowiem nie może być ani
za niska, bo wyjdą z tego „zimne luty” ani za wysoka, bo źle to wpływa na delikatne elementy
i ścieżki przewodzące.
5. Czyszczenie płytki
Trzeba pamiętać także o kilku innych aspektach. W tym o tym, że punkt lutowniczy i
wyprowadzenia elementów muszą być czyste (płytkę przed lutowaniem najlepiej przeczyścić
przeznaczonym do tego preparatem bądź zwykłym spirytusem pozbywając się tym samym
tłuszczu). Także po skończeniu pracy należy płytkę wyczyścić - zapobiega to powstawaniu
problemów przy próbie rozpoznania poprawności lutowania oraz identyfikacji
poszczególnych ścieżek.
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 19 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
6. Przyda się papier ścierny
W przypadku, gdy płytki wykonujemy samodzielnie to punkty lutownicze trzeba zmatowić
drobnym papierkiem ściernym.
7. Mnóstwo szkodliwych substancji
Nieodzownym elementem jest także higiena. Należy wiedzieć, że ołów, który znajduje się w
większości stopów cynowych jest wyjątkowo szkodliwy. Także jeśli w trakcie pracy
korzystamy z łazienki należy umyć ręce w ciepłej wodzie (zapobiega to przenoszeniu ołowiu
poza stanowisko pracy). Złym pomysłem jest także jedzenie podczas lutowania, bo w
powietrzu znajduje się bardzo dużo szkodliwych substancji.
8. Uwaga na materiały łatwopalne
W czasie lutowania w pobliżu nie powinny znajdować się żadne pojemniki z łatwopalnymi
substancjami, bo nawet delikatne dotknięcie gorącą końcówką może skończyć się wybuchem.
9. Trenuj na złomie
Na początku najlepiej trenować na uszkodzonych bądź niepotrzebnych elementach. Dzięki
temu nauczysz się jak dobrze lutować. Później można przejść to zabawy z właściwymi
elementami
10. Jaka lutownica?
W samym lutowaniu liczy się oczywiście również sprzęt. Trzeba brać pod uwagę nie tylko moc
i możliwości stabilizacji temperatury. Bardzo ważna jest też trwałość grota. I tu ważna zasada:
niedopuszczalne jest czyszczenie albo formowanie grotów pilnikiem bądź papierem ściernym
psuje to bowiem warstwę ochronną.
Etap pierwszy (1): Montowanie elementów na płytce drukowanej:
Rezystory:
Po pierwsze, wyprowadzenia przewodowe od rezystorów są zagięte pod kątem prostym i tak
powinny zostać wprowadzone otwory w płytce drukowanej (tak zwane punkty lutownicze).
W ten sposób, podczas instalowania komponentów do płytki drukowanej nie mogą one
wypaść, gdyż zostały zagięte wyprowadzenia rezystorów kątem 45 °, a następnie należy je
starannie przylutować na tylnej stronie płytki drukowanej (od strony ścieżek). Następnie
nadmiarowe przewody (wyprowadzenia) muszą zostać odcięte.
Należy pamiętać, że ten układ składa się z dwóch różnych rodzajów rezystorów. Powszechnie
stosowane rezystory są rezystory węglowe. Te mają tolerancję około 5% i charakteryzują się
złotą obwódką reprezentującą kolor "tolerancji" . Rezystory węglowe mają zazwyczaj cztery
kolorowe pierścienie. Rezystory metalizowane mają tolerancję na poziomie 1%. Dowodzi
tego brązowy "pierścień reprezentujący tolerancję", który jest nieco większy niż pozostałe
czterech pierścienie kolorów. Zapobiega to zamieszaniu związanemu z informacjami o
normalnej "wartości" oznaczające pierwsze pierścienie. Aby odczytać kody kolorystyczne
Instrukcja użytkownika Przekaźnik o opóźnionym działaniu www.conrad.pl
Strona 20 z 31
Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska
Copyright © Conrad Electronic 2013, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione.
www.conrad.pl
umieszczone na rezystorach, utrzymuje się tak, że kolorowe pierścienie oznaczające znajdują
się po prawej stronie rezystora. Kolorowe pierścienie są następnie czytane od lewej do
prawej!
R1 = 220 R: czerwony, czerwony brązowy
R2 = 330 R: pomarańczowy, pomarańczowy, brązowy
R3 = 2,7 k: czerwony, fioletowy, czerwony
R4 = 10 M: brązowy, czarny, niebieski
R5 = 22 R: czerwony, czerwony czarny
R6 = 470 R: żółty, fioletowy, brązowy
Diody:
Przewody (wyprowadzenia) w tych elementach są wygięte pod kątem prostym i odpowiadają
odpowiadającym im miejscom w sieci druku, gdzie muszą zostać umieszczone w otworach
(tak zwane punkty lutownicze). Należy zachować szczególną ostrożność, aby upewnić się, że
polaryzacji diody (pozycja katody oraz anody) są w odpowiednich miejscach przed ich
zainstalowaniem. W ten sposób, podczas instalowania komponentów do płytki drukowanej
nie mogą one wypaść, gdyż zostały zagięte wyprowadzenia rezystorów kątem 45 °, a
następnie należy je starannie przylutować na tylnej stronie płytki drukowanej (od strony
ścieżek). Następnie nadmiarowe przewody (wyprowadzenia) muszą zostać odcięte.
D1 = 1 N 4148 Uniwersalny dioda krzemowa.
D2 = 1 N 4148 Uniwersalny dioda krzemowa.
A- Anoda
K Katoda
Kondensatory:
Włóż kondensatory w odpowiednio oznakowane otwory, przeprowadź przewody
(wyprowadzenia) i pozostaw lekko rozstawione, a następnie przylutować je do czystej i
przygotowanej powierzchni w miejscach oznaczonych. Dla kondensatorów
elektrolitycznych (kondensatorów elektrolitycznych) należy zapewnić właści
polaryzację (+ -). W przypadku wlutowania kondensatorowa elektrolitycznego odwrotnie
(+ do a do +), może on, po włączeniu zasilania, wybuchnąć, raniąc osoby w pobliżu
oraz niszcząc urządzenie!
UWAGA!!
W zależności od marki oraz producenta, kondensatory elektrolityczne mają różne
oznaczeniami biegunowości naniesione na
obudowę. Niektórzy producenci oznaczają tylko
  • Page 1 1
  • Page 2 2
  • Page 3 3
  • Page 4 4
  • Page 5 5
  • Page 6 6
  • Page 7 7
  • Page 8 8
  • Page 9 9
  • Page 10 10
  • Page 11 11
  • Page 12 12
  • Page 13 13
  • Page 14 14
  • Page 15 15
  • Page 16 16
  • Page 17 17
  • Page 18 18
  • Page 19 19
  • Page 20 20
  • Page 21 21
  • Page 22 22
  • Page 23 23
  • Page 24 24
  • Page 25 25
  • Page 26 26
  • Page 27 27
  • Page 28 28
  • Page 29 29
  • Page 30 30
  • Page 31 31

Conrad Components 195901 Timer Assembly kit 12 V DC 0.5 - 150 s Instrukcja obsługi

Typ
Instrukcja obsługi