Canon LEGRIA HF R87 Skrócona instrukcja obsługi

Typ
Skrócona instrukcja obsługi

Niniejsza instrukcja jest również odpowiednia dla

© CANON INC. 2017
0203W624 DIM-1181-000
Canon Europa N.V.
Bovenkerkerweg 59, 1185 XB Amstelveen, The Netherlands http://www.canon-europe.com
W tym podręczniku opisano tylko podstawowe funkcje. Informacje
o tym, jak pobrać pełną instrukcję obsługi, która zawiera bardziej
szczegółowe wiadomości, można znaleźć na stronie 10.
Kamera wideo HD
Skrócona instrukcja obsługi
CEL-SW9WA2G0
Polski
2
WAŻNE INFORMACJE DOTYCZĄCE
BEZPIECZEŃSTWA
Aby zmniejszyć ryzyko pożaru lub porażenia prądem
elektrycznym, nie wolno wystawiać urządzenia na działanie
deszczu lub wilgoci.
Wtyczka zasilania służy jako urządzenie rozłączające.
Powinnabyć łatwo dostępna, aby można ją było wyjąć z gniazda,
jeśli wystąpi wypadek.
Używanego kompaktowego zasilacza sieciowego nie
wolno zawijać lub przykrywać materiałem, ani umieszczać
wograniczonej przestrzeni.
Tabliczkę identyfikacyjną zasilacza CA-110E umieszczono na jego
dolnej części.
Ważne informacje dotyczące użytkowania
OSTRZEŻENIE O PRAWACH AUTORSKICH:
Nieuprawnione nagrywanie materiałów chronionych prawem
autorskim może stanowić naruszenie praw właścicieli takich
materiałów oraz wiązać się z naruszeniem obowiązujących
przepisów prawa autorskiego.
3
Tylko dla krajów Unii Europejskiej oraz EOG
(Norwegia, Islandia i Liechtenstein)
Te symbole oznaczają, że produktu
nie należy wyrzucać razem
zodpadami gospodarstwa
domowego, zgodnie z dyrektywą
WEEE w sprawie zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego
(2012/19/UE) lub dyrektywą w sprawie baterii (2006/66/WE) bądź
przepisami krajowymi wdrażającymi tedyrektywy.
Jeśli pod powyższym symbolem znajduje się symbol chemiczny,
zgodnie z dyrektywą w sprawie baterii oznacza to, że bateria
lub akumulator zawiera metal ciężki (Hg = rtęć, Cd = kadm,
Pb =ołów) w stężeniu przekraczającym odpowiedni poziom
określony w dyrektywie w sprawie baterii.
Użytkownicy baterii i akumulatorów mają obowiązek korzystać
zdostępnego programu zwrotu, recyklingu i utylizacji baterii oraz
akumulatorów. Niewłaściwe postępowanie z tego typu odpadami
może mieć wpływ na środowisko i zdrowie ludzi ze względu na
substancje potencjalnie niebezpieczne, związane ze zużytym
sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Państwa współpraca
w zakresie właściwej utylizacji tego produktu przyczyni się do
efektywnego wykorzystania zasobów naturalnych.
W celu uzyskania informacji o sposobie recyklingu tego
produktu prosimy o kontakt z właściwym urzędem
miejskim lub zakładem gospodarki komunalnej bądź
zapraszamy na stronę www.canon-europe.com/weee,
lubwww.canon-europe.com/battery.
4
REGIONY UŻYTKOWANIA
Modele LEGRIA HF R88, LEGRIA HF R87 i LEGRIA HF R86 są
zgodne (stan ze stycznia 2017 r.) z przepisami o sygnałach radiowych
w regionach wymienionych poniżej. Aby uzyskać informacje, w jakich
innych regionach można użytkować te produkty, należy skontaktować
się z centrum obsługi klienta, korzystając z danych zamieszczonych
wdostarczonej karcie gwarancyjnej lub ulotce.
REGIONY
Australia, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy,
Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia,
Hongkong, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg,
Łotwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Nowa Zelandia, Polska,
Portugalia, Rosja, Rumunia, Singapur, Słowacja, Słowenia,
Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy
Deklaracja zgodności z dyrektywą UE
Canon Inc. niniejszym oświadcza, że niniejsze urządzenie jest
zgodne z dyrektywą 2014/53/UE.
Pełny tekst deklaracji zgodności UE jest dostępny
podnastępującym adresem internetowym:
http://www.canon-europe.com/ce-documentation
CANON EUROPA N.V.
Bovenkerkerweg 59, 1185 XB Amstelveen, The Netherlands
CANON INC.
30-2, Shimomaruko 3-chome, Ohta-ku, Tokyo 146-8501, Japan
Model
ID0091: LEGRIA HF R88, LEGRIA HF R87 i LEGRIA HF R86
Zakres częstotliwości sygnału Wi-Fi: 2401–2473MHz
Maksymalna moc wyjściowa sygnału Wi-Fi: 15,64dBm
5
Complies with
IDA Standards
DB00671
Wyświetlanie logo certyfikatów otrzymanych przez kamerę
Dotknij kolejno przycisków [0] > [Inne ustawienia] > q >
[Wyświetlanie logo certyfik.].
d W przypadku tego produktu nie jest gwarantowana pełna
obsługa funkcji kart FlashAir (w tym komunikacji bezprzewodowej).
W przypadku jakichkolwiek problemów z kartą należy zwrócić się
o pomoc do jej producenta. Należy również pamiętać, że w wielu
krajach i regionach korzystanie z kart FlashAir wymaga uzyskania
zezwolenia. Bez zgody producenta użytkowanie kart FlashAir jest
zabronione. Jeśli nie ma pewności, czy karta została zatwierdzona
do użytku na danym obszarze, należy zapytać o to jej producenta.
Dostępność kart FlashAir może się różnić zależnie od regionu.
Instrukcje dotyczące bezpieczeństwa
Należy zapoznać się z poniższymi instrukcjami, aby bezpiecznie
posługiwać się produktem. Należy postępować zgodnie z poniższymi
instrukcjami, aby zapobiegać skaleczeniom lub innym obrażeniom
ciała użytkownika bądź innych osób.
UWAGA
Wskazuje ryzyko spowodowania poważnych obrażeń
lubśmierci.
W przypadku jakichkolwiek objawów nietypowego działania
produktu, np. jeśli wydobywa się z niego dym lub dziwny zapach,
należy natychmiast zaprzestać jego użytkowania.
Nie należy dotykać żadnych wewnętrznych podzespołów.
Nie należy dopuszczać do zamoczenia produktu. Nie wolno
wkładać do wnętrza produktu żadnych ciał obcych ani wlewać
doniego cieczy.
W czasie burz z piorunami nie należy dotykać produktu, jeślijest
podłączony do gniazda elektrycznego. Mogłobytospowodować
porażenie prądem.
Nie należy rozmontowywać ani modyfikować produktu.
6
Nie należy narażać produktu na silne wstrząsy ani drgania.
Na przewodzie zasilającym nie należy umieszczać ciężkich
przedmiotów. Nie należy uszkadzać, przecinać ani modyfikować
przewodu zasilającego.
W przypadku korzystania z dostępnych w sprzedaży baterii lub
dostarczonych w zestawie akumulatorów należy postępować
zgodnie z poniższymi instrukcjami.
Należy korzystać wyłącznie z baterii/akumulatorów
przeznaczonych do danego produktu.
Nie należy podgrzewać baterii/akumulatorów ani trzymać
ichwpobliżu ognia.
Nie należy ładować akumulatorów za pomocą
nieautoryzowanych ładowarek.
Należy chronić złącza przed zabrudzeniem oraz przed
zetknięciem z metalowymi stykami lub innymi przedmiotami
wykonanymi z metalu.
Nie należy używać przeciekających baterii/akumulatorów.
Wprzypadku zetknięcia się elektrolitu wyciekającego z baterii/
akumulatora ze skórą lub odzieżą należy natychmiast przepłukać
te miejsca dużą ilością wody. W przypadku zetknięcia się
elektrolitu z oczami należy je przepłukać dużą ilością czystej,
bieżącej wody i niezwłocznie zasięgnąć pomocy lekarskiej.
Przed wyrzuceniem baterii/akumulatorów należy zasłonić
ich złącza taśmą lub innym izolatorem. W przeciwnym razie
mogłoby dojść do porażenia prądem, wybuchu lub pożaru.
Produkt należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla
małych dzieci.
Należy korzystać wyłącznie ze źródeł zasilania zalecanych
wniniejszej instrukcji obsługi do użytku z produktem.
W przypadku korzystania z ładowarki lub zasilacza sieciowego
należy postępować zgodnie z poniższymi instrukcjami.
Nie należy podłączać ani odłączać produktu mokrymi rękoma.
Nie należy korzystać z produktu, jeśli wtyczka przewodu
zasilającego nie jest wsunięta do końca do gniazda
elektrycznego.
Należy chronić wtyczkę przewodu zasilającego i złącza przed
zabrudzeniem oraz przed zetknięciem z metalowymi stykami
lubinnymi przedmiotami wykonanymi z metalu.
Na przewodzie zasilającym nie należy umieszczać ciężkich
przedmiotów. Nie należy uszkadzać, przecinać ani modyfikować
przewodu zasilającego.
7
Nie należy owijać produktu tkaniną bądź innymi materiałami
wtrakcie korzystania z niego ani krótko po jego użyciu,
gdyjestnadal ciepły.
Przy odłączaniu produktu nie należy ciągnąć za przewód zasilający.
Nie należy pozostawiać produktu podłączonego przez dłuższy
czas do źródła zasilania.
W trakcie korzystania z produktu należy unikać jego dłuższego
kontaktu z tym samym obszarem skóry. Mogłoby to spowodować
powierzchowne poparzenia, objawiające się zaczerwienieniem
skóry i powstawaniem na niej pęcherzy, nawet jeśli powierzchnia
produktu nie wydaje się gorąca. W przypadku korzystania
z produktu w miejscach o wysokiej temperaturze albo jeśli
użytkownik ma problemy z krążeniem lub mało wrażliwą skórę,
należy używać statywu lub podobnego akcesorium.
Należy okresowo usuwać suchą ściereczką kurz zbierający się
nawtyczce przewodu zasilającego i gniazdku sieci elektrycznej.
Należy stosować się do wszelkich tablic informacyjnych lub
komunikatów nakazujących wyłączanie produktu w miejscach,
w których jego używanie jest zabronione. Zlekceważenie takich
zaleceń mogłoby spowodować wadliwe działanie innych urządzeń
w wyniku emisji fal elektromagnetycznych, a nawet doprowadzić
do wypadków.
OSTRZEŻENIE
Wskazuje ryzyko spowodowania obrażeń.
Nie należy pozostawiać produktu w miejscach o bardzo wysokiej
lub bardzo niskiej temperaturze. Mogłoby to doprowadzić do
silnego nagrzania lub schłodzenia produktu, przez co jego
dotknięcie groziłoby poparzeniami bądź uszkodzeniami ciała.
Tylko umieszczenie produktu na statywie zapewnia jego
odpowiednią stabilność.
Nie należy patrzeć przez dłuższy czas na ekran ani przez wizjer.
Mogłoby to wywołać objawy podobne do choroby lokomocyjnej.
Wtakim przypadku należy natychmiast przerwać korzystanie
zproduktu i odpocząć przez jakiś czas przed wznowieniem
jegoużytkowania.
Znaki towarowe
Logo SD, SDHC i SDXC są znakami towarowymi firmy SD-3C, LLC.
Microsoft oraz Windows są znakami towarowymi lub
zastrzeżonymi znakami towarowymi firmy Microsoft Corporation
wStanach Zjednoczonych i/lub innych krajach.
8
App Store, iPad, iPhone, iTunes i Mac OS są znakami towarowymi
firmy Apple Inc. zastrzeżonymi w Stanach Zjednoczonych
iinnychkrajach.
HDMI, logo HDMI oraz High-Definition
Multimedia Interface są znakami towarowymi lub
zastrzeżonymi znakami towarowymi firmy HDMI
Licensing LLC w Stanach Zjednoczonych i innych krajach.
„AVCHD”, „AVCHD Progressive” oraz logo „AVCHD Progressive”
są znakami towarowymi firm Panasonic Corporation
iSonyCorporation.
Wyprodukowano na licencji firmy Dolby Laboratories.
„Dolby” i symbol podwójnego D są znakami
towarowymi firmy Dolby Laboratories.
IOS jest znakiem towarowym firmy Cisco
zastrzeżonym w Stanach Zjednoczonych i innych krajach
stosowanym w ramach licencji.
Wi-Fi jest zastrzeżonym znakiem towarowym stowarzyszenia
Wi-FiAlliance.
Wi-Fi Certified, WPA, WPA2 oraz logo Wi-Fi Certified są znakami
towarowymi stowarzyszenia Wi-Fi Alliance.
Symbol N jest znakiem towarowym lub zastrzeżonym znakiem
towarowym firmy NFC Forum Inc. w Stanach Zjednoczonych
iinnych krajach.
Inne nie wymienione tutaj nazwy i produkty mogą być
znakami towarowymi lub zastrzeżonymi znakami towarowymi
odpowiednich właścicieli.
Niniejsze urządzenie jest oparte na technologii exFAT
udostępnionej na podstawie licencji przez firmę Microsoft.
Oznaczenie „Full HD 1080” odnosi się do kamer
firmy Canon umożliwiających zapis obrazu wideo
w wysokiej rozdzielczości składającego się
z1080 pikseli (linii skanowania) w pionie.
This product is licensed under AT&T patents for
the MPEG-4 standard and may be used for encoding MPEG-4
compliant video and/or decoding MPEG-4 compliant video that
was encoded only (1) for a personal and non-commercial purpose
or (2) by a video provider licensed under the AT&T patents to
provide MPEG-4 compliant video. No license is granted or implied
for any other use for MPEG-4 standard.
* Uwaga wyświetlana w języku angielskim według wymagań.
9
Dostarczone akcesoria
Kompaktowy zasilacz
sieciowy CA-110E
(zprzewodem zasilającym)
Akumulator BP-727
Konwerter szerokokątny
WA-H43 (dotyczy tylko
modelu f)
Kabel USB IFC-300PCU/S
Przewód HDMI HTC-100/SS
o dużej szybkości transmisji
10
Instalowanie Instrukcji obsługi kamery wideo
(pliku PDF)
W niniejszym przewodniku omówione zostały tylko
najbardziej podstawowe funkcje kamery. Aby dowiedzieć
się więcej o kamerze i poznać zasady używania
oraz informacje o rozwiązywaniu problemów w razie
wyświetlenia komunikatu o błędzie, należy przeczytać pełną
wersję Instrukcji obsługi (w pliku PDF*). Przejdźdo podanej
poniżej witryny internetowej. Kliknij nazwę swojego kraju/
regionu i pobierz najnowszą wersję pliku PDF, postępując
zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi naekranie.
www.canon.com/icpd/
* Do odczytywania plików PDF wymagany jest program Adobe Reader.
11
Spis treści
2 Ważne informacje dotyczące użytkowania
ibezpieczeństwa
5 Instrukcje dotyczące bezpieczeństwa
9 Dostarczone akcesoria
10 Instalowanie Instrukcji obsługi kamery wideo
(plikuPDF)
12 Ładowanie akumulatora
14 Wkładanie karty pamięci
15 Konfiguracja podstawowa
17 Nagrywanie filmów i wykonywanie zdjęć
18 Odtwarzanie filmów i przeglądanie zdjęć
22 e Funkcje Wi-Fi
23 Akcesoria opcjonalne
12
Ładowanie akumulatora
Naładuj wcześniej dostarczony akumulator. Pełne naładowanie
dostarczonego akumulatora potrwa około 7godzin i 45minut.
1. Podłącz kompaktowy zasilacz sieciowy do gniazda
elektrycznego i do gniazda DC IN w kamerze.
Przed podłączeniem przewodu zasilającego do gniazdka
elektrycznego podłącz go do kompaktowego zasilacza
sieciowego.
Gniazdo DC IN
2. Dołącz akumulator do kamery.
Delikatnie wsuń akumulator w gniazdo akumulatora
i przesuń w górę, aż zatrzaśnie się w odpowiednim
położeniu.
1
13
3. Ładowanie rozpocznie się z chwilą wyłączenia kamery.
Wskaźnik POWER/CHG zaświeci się na czerwono
(co oznacza, że trwa ładowanie akumulatora).
Gdyczerwony wskaźnik POWER/CHG zgaśnie,
oznacza to, że akumulator jest całkowicie naładowany.
Wskaźnik POWER/CHG (ładowane)
4. Po całkowitym naładowaniu akumulatora odłącz
kompaktowy zasilacz sieciowy od kamery,
anastępnie od gniazda elektrycznego.
14
Wkładanie karty pamięci
W tej kamerze można używać dostępnych w sprzedaży
kart pamięci SD, SDHC i SDXC. Zalecane jest używanie
kart pamięci o klasie 4, 6 lub 10. Przed pierwszym
użyciem kamery należy zainicjować kartę pamięci
(; Inicjowanie karty pamięci).
1. Otwórz panel LCD.
Kamera włączy się i zostanie wyświetlony pierwszy
ekran konfiguracji podstawowej.
2. Naciśnij przycisk [, aby wyłączyć kamerę.
Upewnij się, że wskaźnik POWER/CHG jest wyłączony.
3. Otwórz pokrywę gniazda karty pamięci i włóż
kartępamięci.
Włóż kartę pamięci pod niewielkim kątem, z etykietą
skierowaną w stronę obiektywu.
4. Zamknij pokrywę gniazda karty pamięci.
Wskaźnik POWER/CHG
jest wyłączony
Widok z góry
Karta pamięci
Obiektyw
2
15
Konfiguracja podstawowa
Podczas pierwszego użycia kamery zostaną wyświetlone
ekrany konfiguracji podstawowej, na których można
wybrać ustawienia początkowe, np. język, datę i godzinę,
format filmu itd.
1. Włącz kamerę.
Otwórz panel LCD lub naciśnij przycisk [.
2. Dotknij nazwy odpowiedniego
języka, w którym mają być
wyświetlane informacje na
ekranie, a następnie dotknij
przycisku [æ].
3. Dotknij wybranego formatu daty/godziny,
anastępnie dotknij przycisku [æ].
4. Ustaw datę i godzinę.
Dotknij pola, które ma zostać zmienione, a następnie
dotknij przycisku [Í] lub [Î], aby dokonać zmiany.
Wrazie potrzeby powtórz te czynności.
Dotknij przycisku [24H],
abywybrać 24-godzinny tryb
pracy zegara. W przeciwnym
wypadku wybrany zostanie
tryb pracy zegara AM/PM
(12-godzinny).
5. Dotknij przycisku [Tak], a następnie przycisku [æ].
3
16
6. Dotknij przycisku [·] lub [¸], aby wybrać
format filmu, a następnie dotknij przycisku [æ].
e Po wybraniu formatu filmu trzeba
wskazać pamięć, która będzie służyć do nagrywania
filmów (punkt7) izdjęć (punkt8).
d Nie jest konieczne wprowadzanie żadnych
dalszych ustawień. Przejdź do punktu9.
7. Dotknij opcji [&] (pamięć wbudowana) lub [8]
(karta pamięci), a następnie dotknij przycisku [æ].
8. Dotknij opcji [&] (pamięć wbudowana) lub [8]
(karta pamięci), a następnie dotknij przycisku [æ].
9. Dotknij przycisku [Tak], aby zakończyć podstawową
konfigurację i zamknąć ekran ustawień.
17
4
1. Włącz kamerę i otwórz osłonę obiektywu.
Otwórz panel LCD lub naciśnij przycisk [,
anastępnie przesuń w dół przełącznik osłony obiektywu.
2. Wideo: Naciśnij przycisk Y, aby rozpocząć
nagrywanie filmu. Ponowne naciśnięcie tego
przycisku spowoduje przerwanie nagrywania.
Miga podczas
nagrywania
Zdjęcia: Dotknij przycisku [{], aby zarejestrować zdjęcie.
3. Po zakończeniu nagrywania zamknij osłonę
obiektywu i wyłącz kamerę.
Nagrywanie filmów i wykonywanie zdjęć
18
5
Odtwarzanie filmów i przeglądanie zdjęć
1. Naciśnij przycisk ^.
Zostanie otwarty ekran indeksu [y]. Aby odtwarzać
inne materiały, zmień ekran indeksu.
[0] > [} Odtwarzanie zdjęć] w przypadku ekranu
indeksu [}] (zdjęcia).
[0] > [9 Album Dziecko] w przypadku ekranu indeksu
[9] (tylko sceny zarejestrowane w trybie Dziecko).
[0] > [ Migawka wideo] w przypadku ekranu
indeksu [¦] (tylko sceny z migawkami wideo
wformacie AVCHD).
Przycisk ekranu indeksu
2. Dotknij miniatury sceny lub zdjęcia do odtworzenia.
Podczas odtwarzania dotknij ekranu, aby wyświetlić
przyciski sterowania odtwarzaniem.
19
Zmiana pamięci* lub formatu filmu
Z ekranu indeksu:
1. Dotknij przycisku ekranu indeksu (obok przycisku
0(Ekran główny)).
2. Wybierz pamięć (& lub 8) i ewentualnie format
filmu (· lub ¸) dla nagrań, które chcesz
odtwarzać, a następnie dotknij przycisku [Wykonaj].
* Dotyczy tylko modelu e.
Aby usunąć nagrania
Z ekranu indeksu:
1. Dotknij kolejno przycisków [Edytuj] > [Usuń].
2. Wybierz usunięcie scen/zdjęć według
daty/folderu, wybranych scen/zdjęć lub
wszystkich scen/zdjęć.
Wybieranie poszczególnych nagrań: Dotknij
wszystkich scen/zdjęć, które mają zostać usunięte,
aby zaznaczyć je za pomocą symbolu ",
anastępnie dotknij przycisku [Wykonaj].
3. Dotknij kolejno przycisków [Tak] > [Wykonaj].
20
Transfer Utility LE Podręcznik startowy
Po pobraniu z witryny internetowej firmy PIXELA jej
oprogramowania Transfer Utility LE i zainstalowaniu go na
komputerze z systemem Windows lub Mac OS można złatwością
przesyłać do komputera filmy zarejestrowane wformacie AVCHD.
Dostępne są poniższe funkcje. Szczegółowe informacje na
temat obsługi tego oprogramowania można znaleźć w witrynie
internetowej firmy PIXELA (patrzponiższy adres URL).
Zapis filmów na dysku twardym komputera
Zarejestrowane filmy w formacie AVCHD można zapisywać
nadysku twardym komputera.
Przesyłanie plików muzycznych do odtwarzania
zużyciem funkcji podkładu dźwiękowego
Pliki muzyczne mogą służyć jako podkład dźwiękowy podczas
odtwarzania nagrań za pomocą kamery. Prześlij pliki muzyczne
do pamięci zawierającej nagrania, które chcesz odtworzyć.
e Pliki muzyczne są zainstalowane fabrycznie
w pamięci wbudowanej i zostają przywrócone po
zainicjowaniu pamięci.
Pliki muzyczne można przesyłać na kartę pamięci
podłączoną do komputera.
Szczegółowe informacje o pobieraniu i przesyłaniu plików
muzycznych można znaleźć w Instrukcji obsługi kamery
(wpliku PDF*, ; Pobieranie plików muzycznych
iplików obrazów).
Pobieranie oprogramowania: Oprogramowanie można pobrać
z witryny internetowej firmy PIXELA. Należy postępować zgodnie
z instrukcjami wyświetlanymi w poniższej witrynie internetowej,
aby pobrać i otworzyć skompresowany plik, który zawiera moduł
instalacyjny oraz instrukcję obsługi (w formacie PDF*).
http://pixela.jp/cetule_dl/
  • Page 1 1
  • Page 2 2
  • Page 3 3
  • Page 4 4
  • Page 5 5
  • Page 6 6
  • Page 7 7
  • Page 8 8
  • Page 9 9
  • Page 10 10
  • Page 11 11
  • Page 12 12
  • Page 13 13
  • Page 14 14
  • Page 15 15
  • Page 16 16
  • Page 17 17
  • Page 18 18
  • Page 19 19
  • Page 20 20
  • Page 21 21
  • Page 22 22
  • Page 23 23
  • Page 24 24

Canon LEGRIA HF R87 Skrócona instrukcja obsługi

Typ
Skrócona instrukcja obsługi
Niniejsza instrukcja jest również odpowiednia dla