DeWalt DCE0825R Instrukcja obsługi

Typ
Instrukcja obsługi

Ten podręcznik jest również odpowiedni dla

Pięciopunktowy laser liniowo-krzyżowy DEWALT
DCE0825R, DCE0825G
www.DEWALT.eu
DEWALT 5 Dot Cross Line Laser
DCE0825R, DCE0825G
www.DEWALT.eu
509214 - 81 PL
Rysunki
2
3
Rysunki
4
5
Rysunki
6
7
PL
Spis treści
• Informacje o laserze
• Bezpieczeństwo użytkownika
• Bezpieczne korzystanie z baterii
• Zasilanie lasera
• Włączanie lasera
• Sprawdzanie dokładności lasera
• Korzystanie z lasera
• Konserwacja
• Rozwiązywanie problemów
• Serwis i naprawy
• Dane techniczne
Informacje o laserze
Pięciopunktowe lasery liniowo-krzyżowe DCE0825R
i DCE0825G to produkty laserowe klasy 2. Są to
samopoziomujące narzędzia laserowe, których można używać
do ustalania pozycji w poziomie i w pionie.
Bezpieczeństwo użytkownika
Wytyczne dotyczące bezpieczeństwa
Podane poniżej denicje określają stopień zagrożenia
oznaczony danym słowem. Proszę przeczytać instrukcję
i zwracać uwagę na te symbole.
NIEBEZPIECZEŃSTWO: Informuje o bezpośrednim
niebezpieczeństwie. Nieprzestrzeganie tego
zalecenia grozi doznaniem śmiertelnych lub ciężkich
obrażeń ciała.
OSTRZEŻENIE: Informuje o potencjalnym
niebezpieczeństwie. Nieprzestrzeganie tego
zalecenia może grozić doznaniem śmiertelnych lub
ciężkich obrażeń ciała.
PRZESTROGA: Informuje o potencjalnym
niebezpieczeństwie. Nieprzestrzeganie tego
zalecenia może prowadzić do obrażeń ciała od
lekkiego do średniego stopnia.
UWAGA: Informuje o czynnościach nie powodujących
obrażeń ciała, lecz mogących prowadzić do szkód
materialnych.
W razie jakichkolwiek pytań lub komentarzy dotyczących
tego narzędzia lub innych narzędzi rmy DeWALT, odwiedź
stronę http://www.dewalt.eu.
OSTRZEŻENIE:
Uważnie przeczytać instrukcję w całości.
Niestosowanie się do ostrzeżeń i zaleceń zawartych
w tej instrukcji obsługi może być przyczyną porażenia
prądem elektrycznym, pożaru i/lub poważnego
zranienia.
ZACHOWAĆ INSTRUKCJĘ
OSTRZEŻENIE:
Ekspozycja na promieniowanie laserowe.
Nie demontować ani nie modykować lasera.
Wewnątrz nie ma żadnych elementów, które
wymagają konserwacji przez użytkownika.
W przeciwnym razie może dojść do poważnego
uszkodzenia wzroku.
OSTRZEŻENIE:
Niebezpieczne promieniowanie. Użycie
elementów sterujących, przeprowadzenie regulacji
albo wykonanie procedur innych od opisanych
w tej instrukcji może prowadzić do narażenia na
niebezpieczne promieniowanie.
Etykieta na laserze może zawierać następujące symbole.
Symbol Znaczenie
VWolty
mW Miliwaty
Ostrzeżenie przed laserem
nm Długość fali w nanometrach
2Laser klasy 2
Oznaczenia ostrzegawcze
Dla wygody i bezpieczeństwa użytkownika na laserze
umieszczone zostały następujące oznaczenia.
OSTRZEŻENIE: Aby zmniejszyć ryzyko
obrażeń, użytkownik musi przeczytać instrukcję
obsługi.
OSTRZEŻENIE: PROMIENIOWANIE
LASEROWE. NIE PATRZEĆ W PROMIEŃ.
Produkt laserowy klasy 2
8
PL
Nie używać urządzenia w strefach zagrożonych
wybuchem, na przykład w pobliżu palnych cieczy,
gazów lub pyłów. Elektronarzędzia mogą wytworzyć iskry
powodujące zapłon pyłów lub oparów.
Nieużywany laser przechowywać w miejscu niedostępnym
dla dzieci i innych nieprzeszkolonych osób. Lasery są
niebezpieczne w rękach niewprawnego użytkownika.
Serwisowanie narzędzia MUSI wykonywać
wykwalikowany personel serwisu. Czynności serwisowe lub
konserwacyjne wykonane przez niewykwalikowany personel
mogą prowadzić do obrażeń ciała. Aby odszukać najbliższy
serwis DeWALT, wejdź na stronę http://www.dewalt.eu.
Nie używać przyrządów optycznych, jak teleskop
lub teodolit z lunetą, do obserwacji wiązki lasera.
W przeciwnym razie może dojść do poważnego uszkodzenia
wzroku.
Nie umieszczać lasera w pozycji, która może
spowodować, że ktoś celowo lub przypadkowo spojrzy
w promień lasera. W przeciwnym razie może dojść do
poważnego uszkodzenia wzroku.
Nie umieszczać lasera w pobliżu powierzchni odbijającej
światło, która może odbić promień lasera w kierunku
oczu jakiejś osoby. W przeciwnym razie może dojść do
poważnego uszkodzenia wzroku.
Wyłączać laser, gdy nie jest używany. Pozostawienie
włączonego lasera zwiększa ryzyko spojrzenia w promień
lasera.
Nie modykować lasera w żaden sposób. Modykacja
narzędzia może prowadzić do niebezpiecznego narażenia na
promieniowanie laserowe.
Nie obsługiwać lasera w pobliżu dzieci i nie pozwalać
dzieciom obsługiwać laser. W przeciwnym razie może
dojść do poważnego uszkodzenia wzroku.
Nie usuwać etykiet ostrzegawczych ani nie ograniczać
ich czytelności. Usunięcie etykiet może spowodować
przypadkowe narażenie użytkownika lub innych osób na
promieniowanie.
Stawiać laser pewnie na poziomej powierzchni. Jeśli
laser się przewróci, może dojść do uszkodzenia lasera lub
poważnych obrażeń ciała.
Bezpieczeństwo osobiste
W czasie korzystania z lasera zachować czujność, patrzeć
uważnie i kierować się zdrowym rozsądkiem. Nie używać
lasera, jeżeli jest się zmęczonym, pod wpływem narkotyków,
alkoholu czy leków. Nawet chwila nieuwagi w czasie pracy
laserem może doprowadzić do poważnych obrażeń ciała.
Używać środków ochrony osobistej. Zawsze zakładać okulary
ochronne. W zależności od warunków pracy, sprzęt ochronny,
taki jak maska przeciwpyłowa, buty robocze o dobrej
przyczepności, kask i ochronniki słuchu zmniejszają szkody
dla zdrowia.
Użytkowanie i konserwacja narzędzia
Nie używać lasera, jeśli przełącznik Zasilanie/Blokada
transportowa nie pozwala na włączanie lub wyłączanie
lasera. Narzędzie, którego pracy nie można kontrolować
włącznikiem, jest niebezpieczne i musi zostać naprawione.
Postępować zgodnie z instrukcjami w sekcji Konserwacja
niniejszej instrukcji. Korzystanie z nieautoryzowanych części
lub nieprzestrzeganie instrukcji z sekcji Konserwacja może
prowadzić do ryzyka porażenia prądem lub obrażeń ciała.
Bezpieczne korzystanie
z baterii
OSTRZEŻENIE:
Baterie mogą wybuchnąć lub ulec
rozszczelnieniu, powodując obrażenia ciała lub
pożar. W celu ograniczenia ryzyka:
Dokładnie przestrzegać wszystkich instrukcji i ostrzeżeń
podanych na baterii i jej opakowaniu oraz dołączonej
instrukcji bezpiecznego korzystania z baterii.
Zawsze wkładać baterie z poprawnym ustawieniem biegunów
(+ i –), zgodnie z oznaczeniami na baterii i sprzęcie.
Nie dopuszczać do zwarcia biegunów baterii.
Nie ładować jednorazowych baterii.
Nie używać w komplecie zużytych i nowych baterii.
Wymieniać zawsze wszystkie baterie w tym samym czasie na
nowe tej samej marki i tego samego typu.
Wyjmować rozładowane baterie niezwłocznie i usuwać je
zgodnie z lokalnymi przepisami.
Nie wrzucać baterii do ognia.
Przechowywać baterie w miejscu niedostępnym dla dzieci.
Wyjmować baterie, gdy urządzenie nie jest użytkowane.
Używać wyłącznie ładowarki przeznaczonej dla używanego
akumulatora.
9
PL
Zasilanie lasera
Laser może być zasilany jednym z niżej wymienionych
akumulatorem lub bateriami:
Akumulator litowo-jonowy DeWALT 10,8 V (DCB121,
DCB123 lub DCB127).
Zestaw startowy AA DeWALT zawierający 4 baterie AA.
Uwaga: Zalecamy korzystanie z zestawu startowego AA
wyłącznie do zasilania czerwonego lasera.
Użycie innych akumulatorów/baterii może stwarzać ryzyko
pożaru.
Ładowania akumulator litowo-jonowego
DeWALT
1. Jeśli akumulator litowo-jonowy 10,8 V jest podłączony do
lasera, odłączyć go (Rysunek D).
Obrócić laser, aby uzyskać łatwiejszy dostęp do akumulatora
(Rysunek D nr 1).
Wciskając przycisk zwalniający na akumulatorze
(Rysunek D nr 2), pociągnąć akumulator do góry, aby
odczepić go od lasera (Rysunek D nr 3).
Wyciągnąć akumulator do końca do góry, ściągając go
całkowicie z lasera (Rysunek D nr 4).
2.
Podłączyć kabel zasilający ładowarki do gniazdka elektrycznego.
3. Wsuwać akumulator do ładowarki, aż do zatrzaśnięcia
w prawidłowym położeniu (Rysunek F nr 1). Lewa
kontrolka ładowarki będzie migać, informując o ładowaniu
akumulatora (Rysunek F nr 2).
4. Po całkowitym naładowaniu akumulatora (kontrolka na
ładowarce przestanie migać), wcisnąć i przytrzymać
przycisk zwalniający na akumulatorze (Rysunek F nr 3)
i wysunąć akumulator z ładowarki (Rysunek F nr 4).
5. Wsuwać akumulator w dół w laser, aż zatrzaśnie się
w prawidłowym położeniu (Rysunek F nr 5).
Instalacja nowych baterii AA
PRZESTROGA:
Zestaw startowy AA jest przeznaczony specjalnie do
użytku ze zgodnymi laserami DeWALT 10,8 V i nie
można go używać w połączeniu z innymi narzędziami.
Nie podejmować prób modykacji produktu.
1. Jeśli zestaw startowy AA jest podłączony do lasera,
odłączyć go (Rysunek D).
Obrócić laser, aby uzyskać łatwiejszy dostęp do zestawu
startowego (Rysunek D nr 1).
Wciskając przycisk zwalniający na zestawie startowym
(Rysunek D nr 2), pociągnąć zestaw do góry, aby odczepić
go od lasera (Rysunek D nr 3).
Wyciągnąć zestaw startowy do końca do góry, ściągając go
całkowicie z lasera (Rysunek D nr 4).
2. Podnieść zatrzask na zestawie startowym AA, aby otworzyć
pokrywę komory baterii (Rysunek E nr 1 i nr 2).
3. Włożyć cztery nowe markowe baterie AA wysokiej jakości,
zwracając uwagę na prawidłowe położenie biegunów -
i + wszystkich baterii, zgodnie z oznaczeniami wewnątrz
komory baterii (Rysunek E nr 3).
4. Zatrzasnąć pokrywę komory baterii w dół, aby jej blokada
się zamknęła.
5. Wsuwać zestaw startowy w dół w laser, aż zatrzaśnie się
w prawidłowym położeniu (Rysunek E nr 4).
Wyświetlanie wskaźnika poziomu
naładowania na klawiaturze
Kiedy laser jest włączony, wskaźnik poziomu naładowania na
klawiaturze (Rysunek A nr 3) pokazuje pozostały poziom
naładowania. Każda z czterech diod LED na wskaźniku
oznacza 25% poziomu naładowania.
Dolna dioda LED zaświeci i będzie migać, gdy poziom
naładowania jest niski (poniżej 12,5%). Laser może jeszcze
działać przez krótki czas do całkowitego rozładowania baterii,
ale promień (promienie) lasera szybko się ściemni(ą).
Po włożeniu nowych baterii do zestawu startowego
AA lub naładowaniu akumulatora litowo-jonowego
10,8 V i ponownym włączeniu lasera, promień (promienie)
lasera odzyska(ją) pełną jasność i wskaźnik poziomu
naładowania będzie wskazywać pełne naładowanie.
Jeśli wszystkie 4 diody LED na wskaźniku naładowania
świecą, oznacza to, że laser nie został całkowicie wyłączony.
Kiedy laser nie jest używany, koniecznie przestawić
przełącznik Zasilanie/Blokada transportowa w LEWO na
położenie Zablokowane/WYŁĄCZONE (Rysunek A nr 1a).
Włączanie lasera
1. Postawić laser na gładkiej i płaskiej powierzchni.
2. Przesunąć przełącznik Zasilanie/Blokada transportowa
w położenie Odblokowane/WŁĄCZONE (Rysunek A nr 1b).
10
PL
3. Wcisnąć wszystkie przyciski na klawiaturze (Rysunek
A nr 3), aby przetestować wszystkie ustawienia lasera.
Nacisnąć raz, aby wyświetlić poziomą linię lasera
(Rysunek A nr 3a), drugi raz, aby wyświetlić pionową
linię lasera (Rysunek A nr 3b), trzeci raz, aby wyświetlić
poziomą i pionową linię (Rysunek A nr 3c) i czwarty raz,
aby wyłączyć wyświetlanie linii lasera.
Nacisnąć raz , aby wyświetlić punkty nad, przed i pod
laserem (Rysunek A nr 3d), drugi raz, aby wyświetlić dwa
dodatkowe punkty po bokach lasera (Rysunek A nr 3e),
i trzeci raz, aby wyłączyć wyświetlanie punktów.
Można używać i razem w celu wyświetlania punktów
i linii lasera. Na przykład, po trzykrotnym naciśnięciu
i dwukrotnym naciśnięciu , laser wyświetli linie krzyżowe
i pięć punktów (Rysunek A nr 3f).
4.
Sprawdzić promienie lasera. Laser jest samopoziomujący. Jeśli
laser zostanie przechylony tak mocno, że nie może wykonać
samopoziomowania (> 4°), promień lasera będzie migać.
Jeśli laser będzie pochylony w zakresie od 4° do 10°,
promienie będą migać stale.
Jeśli laser będzie pochylony w powyżej 10°, promienie będą
migać stale w seriach po 3 błyski.
5. Jeśli promienie lasera migają, laser nie jest wypoziomowany
(lub ustawiony w pionie) i NIE NALEŻY GO UŻYWAĆ do
określania lub oznaczania poziomu lub pionu. Spróbować
przestawić laser na poziomą powierzchnię.
6. Jeśli JAKIEKOLWIEK z poniższych stwierdzeń jest
PRAWDZIWE, wykonać czynności z sekcji Sprawdzanie
dokładności lasera PRZED UŻYCIEM LASERA do pracy.
Laser jest używany pierwszy raz (jeśli laser był narażony na
działanie skrajnych temperatur).
Od jakiegoś czasu nie sprawdzano dokładności lasera.
Mogło dojść do upuszczenia lasera.
Sprawdzanie dokładności
lasera
Narzędzia laserowe są szczelnie zamknięte i skalibrowane
fabrycznie. Zaleca się przeprowadzenie kontroli dokładności
przed pierwszym użyciem lasera (jeśli laser był narażony
na działanie skrajnych temperatur), a następnie regularne
sprawdzanie dokładności w celu zagwarantowania dokładności
pracy. Podczas wykonywania kontroli dokładności opisanej
w niniejszej instrukcji, przestrzegać poniższych zaleceń:
Używać jak największej powierzchni/odległości, jak najbardziej
zbliżonej do zasięgu roboczego. Im większa powierzchnia/
odległość, tym łatwiej zmierzyć dokładność lasera.
Ustawić laser na gładkiej, płaskiej i stabilnej powierzchni,
poziomej w obu kierunkach.
Zaznaczyć środek promienia lasera.
Dokładność linii poziomej - przechylenie
Sprawdzenie przechylenia linii poziomej lasera wymaga płaskiej
pionowej powierzchni o szerokości co najmniej 9 m (30 stóp).
1. Ustawić laser zgodnie z Rysunkiem G nr 1 i WŁĄCZYĆ
laser.
2. Nacisnąć 3 razy, aby wyświetlić linię poziomą i linię
pionową.
3. Ustawić pionową linię lasera na pierwszy narożnik lub punkt
odniesienia (Rysunek G nr 1).
4. Zmierzyć połowę odległości w poprzek ściany (D1/2)
(Rysunek G nr 1).
5. W miejscu, gdzie pozioma linia lasera przechodzi przez
punkt w połowie szerokości (D1/2), zaznaczyć punkt P1
(Rysunek G nr 1).
6. Obrócić laser do innego narożnika lub punktu odniesienia
(Rysunek G nr 2).
7. W miejscu, gdzie pozioma linia lasera przechodzi przez
punkt w połowie szerokości (D1/2), zaznaczyć punkt P2
(Rysunek G nr 2).
8. Zmierzyć odległość w pionie między P1 a P2
(Rysunek G nr 3).
9. Jeśli zmierzona odległość jest większa niż Dopuszczalna
odległość między P1 a P2 dla odpowiedniej Odległości
(D1) w poniższej tabeli, laser należy oddać do regulacji
w autoryzowanym serwisie.
Odległość
(D1)
Dopuszczalna odległość
między P1 a P2
9 m (30′) 5,5 mm (7/32”)
12 m (40′) 7,2 mm (9/32”)
15 m (50′) 9 mm (11/32”)
Dokładność linii poziomej - wypoziomowanie
Sprawdzenie wypoziomowania linii poziomej lasera wymaga płaskiej
pionowej powierzchni o szerokości co najmniej 9 m (30 stóp).
11
PL
1. Ustawić laser przy jednym końcu ściany, zgodnie
z Rysunkiem H nr 1 i WŁĄCZYĆ laser.
2. Nacisnąć raz, aby wyświetlić linię poziomą.
3. Zaznaczyć dwa punkty (P1 i P2) w odległości co najmniej
9 m (30 stóp) od siebie na poziomej linii lasera wyświetlonej
na ścianie (Rysunek H nr 1).
4. Przestawić laser pod drugi koniec ściany i ustawić poziomą
linię lasera na punkt P2 (Rysunek H nr 2).
5. Zaznaczyć punkt P3 na linii lasera w pobliżu punktu P1
(Rysunek H nr 2).
6. Zmierzyć odległość w pionie między punktami P1 a P3
(Rysunek H nr 2).
7. Jeśli zmierzona odległość jest większa niż Dopuszczalna
odległość między P1 a P3 dla odpowiedniej Odległości
między P1 a P2 w poniższej tabeli, laser należy oddać do
regulacji w autoryzowanym serwisie.
Odległość między
P1 a P2
Dopuszczalna odległość
między P1 a P3
9 m (30′) 5,5 mm (7/32”)
12 m (40′) 7,2 mm (9/32”)
15 m (50′) 9 mm (3/8”)
Dokładność linii pionowej - pion
Sprawdzanie pionu linii pionowej lasera.
1. Zmierzyć wysokość ościeżnicy (lub punktu odniesienia na
sucie), aby uzyskać wysokość D1 (Rysunek I nr 1).
2. Ustawić laser zgodnie z Rysunkiem I nr 1 i włączyć laser.
3. Nacisnąć dwa razy, aby wyświetlić linię pionową.
4. Ustawić linię pionową lasera w kierunku ościeżnicy lub
punktu odniesienia na sucie (Rysunek I nr 1).
5. Zaznaczyć punkty P1, P2 i P3 zgodnie z Rysunkiem I nr 1.
6.
Przestawić laser na przeciwną stronę punktu P3 i ustawić
pionową linię lasera w kierunku punktu P2 (Rysunek I nr 2).
7. Ustawić pionową linię tak, aby przebiegała przez punkty P2
i P3, a następnie zaznaczyć punkt P4 (Rysunek I nr 2).
8. Zmierzyć odległość między P1 a P4 (Rysunek I nr 3).
9. Jeśli zmierzona odległość jest większa niż Dopuszczalna
odległość między P1 a P4 dla odpowiedniej Odległości
w pionie (D1) w poniższej tabeli, laser należy oddać do
regulacji w autoryzowanym serwisie.
Odległość
w pionie (D1)
Dopuszczalna odległość
między P1 a P4
2,5 m (8′) 1,5 mm (1/16”)
5 m (16′) 3,0 mm (1/8”)
6 m (20′) 3,6 mm (9/64”)
9 m (30′) 5,5 mm (9/32”)
Dokładność wyświetlania punktu pionowego
Kontrolę kalibracji pionu lasera można wykonać z największą
dokładnością wtedy, gdy dostępna jest znaczna wysokość, najlepiej
7,5 m (25 stóp), z jedną osobą ustawiającą laser na podłodze, a drugą
osobą w pobliżu sutu, która zaznaczy punkt lasera na sucie.
1. Zaznaczyć punkt P1 na podłodze (Rysunek J nr 1).
2. Włączyć laser i nacisnąć raz , aby wyświetlić punkty
nad, przed i pod laserem.
3. Ustawić laser tak, aby dolny punkt był ustawiony centralnie
na punkcie P1 i zaznaczyć środek punktu górnego na
sucie jako punkt P2 (Rysunek J nr 1).
4. Obrócić laser o 180°, uważając, aby utrzymać dolny punkt
w centrum punktu P1 zaznaczonego na podłodze (Rysunek
J nr 2).
5. Zaznaczyć środek górnego punktu wyświetlonego na sucie
jako punkt P3 (Rysunek J nr 2).
6. Zmierzyć odległość między punktami P2 i P3.
7. Jeśli zmierzona odległość jest większa niż Dopuszczalna
odległość między P2 a P3 dla odpowiedniej Odległości
między sutem a podłogą w poniższej tabeli, laser należy
oddać do regulacji w autoryzowanym serwisie.
Odległość między
sutem a podłogą
Dopuszczalna odległość
między P2 a P3
15(4,5 m) 7/64(2,6 mm)
20 (6 m) 9/64 (3,3 mm)
30 (9 m) 7/32 (5,4 mm)
40 (12 m) 9/32 (7,2 mm)
Dokładność wyświetlania punktu poziomego
- wypoziomowanie
Sprawdzenie kalibracji poziomej lasera wymaga dwóch równoległych
ścian znajdujących się co najmniej 6 m (20 stóp) od siebie.
1. Włączyć laser i nacisnąć dwa razy, aby wyświetlić
punkty nad, przed i pod laserem oraz po lewej i prawej
stronie lasera.
12
PL
2. Ustawić laser 5–8 cm (2”–3”) od pierwszej ściany. Aby
przetestować przedni punkt lasera, dopilnować, aby przód
lasera był skierowany w stronę ściany (Rysunek K nr 1).
3. Zaznaczyć położenie punktu lasera na pierwszej ścianie
jako punkt P1 (Rysunek K nr 1).
4. Obrócić laser o 180˚ i zaznaczyć położenie punktu lasera
na drugiej ścianie jako punkt P2 (Rysunek K nr 1).
5. Ustawić laser 5–8 cm (2”–3”) od drugiej ściany. Aby
przetestować przedni punkt lasera, dopilnować, aby przód
lasera był skierowany w stronę ściany (Rysunek K nr 2),
a następnie regulować wysokość lasera, aż punkt lasera
znajdzie się na punkcie P2.
6. Obrócić laser o 180˚ i skierować punkt lasera blisko
punktu P1 na pierwszej ścianie i zaznaczyć punkt P3
(Rysunek K nr 2).
7. Zmierzyć odległość w pionie między punktami P1 a P3 na
pierwszej ścianie.
8. Jeśli zmierzona odległość jest większa niż Dopuszczalna
odległość między P1 a P3 dla odpowiedniej Odległości
między ścianami w poniższej tabeli, laser należy oddać do
regulacji w autoryzowanym serwisie.
Odległość między
ścianami
Dopuszczalna odległość
między P1 a P3
20 (6,0 m) 3,6 mm (9/64”)
30 (9,0 m) 5,4 mm (7/32”)
50 (15,0 m) 9 mm (11/32”)
75 (23,0 m) 13,8 mm (9/16”)
9.
Powtórzyć kroki od 2 do 8, aby sprawdzić dokładność
prawego punktu, a następnie lewego punktu, dopilnowując, by
sprawdzany punkt lasera był skierowany w stronę danej ściany.
Dokładność wyświetlania punktu poziomego
- prostokątność
Sprawdzenie kalibracji poziomu lasera wymaga pomieszczenia
o długości co najmniej 10 m (35 stóp). Wszystkie oznaczenia
można wykonać na podłodze, umieszczając cel przed
promieniem poziomym lub prostokątnym i przenosząc położenie
na podłogę.
UWAGA: Aby zapewnić dokładność, odległość (D1) od P1 do
P2, P2 do P3, P2 do P4 i P2 do P5 powinna być równa.
1. Zaznaczyć punkt P1 na podłodze w jednym końcu
pomieszczenia, zgodnie z Rysunkiem L nr 1.
2. Włączyć laser i nacisnąć raz , aby wyświetlić punkty
nad, przed i pod laserem.
3. Ustawić laser tak, aby dolny punkt był ustawiony centralnie
na punkcie P1 i dopilnować, aby punkt przedni był
skierowany w stronę przeciwległego końca pomieszczenia
(Rysunek L nr 1).
4. Korzystając z celu do przeniesienia położenia przedniego
poziomego punktu na ścianie na podłogę, zaznaczyć
punkt P2 na podłodze, a następnie punkt P3 na podłodze
(Rysunek L nr 1).
5. Przestawić laser do punktu P2 i ustawić przedni poziomy
punkt ponownie na punkt P3 (Rysunek L nr 2).
6. Korzystając z celu do przeniesienia położenia przedniego
poziomego punktu na ścianie na podłogę, zaznaczyć
położenie dwóch prostokątnych promieni jako punkty P4
i P5 na podłodze (Rysunek L nr 2).
7. Obrócić laser o 90°, aby przedni poziomy punkt był
ustawiony na punkt P4 (Rysunek L nr 3).
8. Zaznaczyć położenie pierwszego prostokątnego promienia
jako punkt P6 na podłodze jak najbliżej punktu P1
(Rysunek L nr 3).
9.
Zmierzyć odległość między punktami P1 a P6 (Rysunek L nr 3).
10. Jeśli zmierzona odległość jest większa niż Dopuszczalna
odległość między P1 a P6 dla odpowiedniej Odległości
(D1) w poniższej tabeli, laser należy oddać do regulacji
w autoryzowanym serwisie.
Odległość (D1)
Dopuszczalna odległość
między P1 a P6
7,5 m (25′) 3/32 (2,2 mm)
9 m (30′) 7/64 (2,7 mm)
15 m (50′) 3/16(4,5 mm)
11. Obrócić laser o 180°, aby przedni poziomy punkt był
ustawiony na punkt P5 (Rysunek L nr 4).
12. Zaznaczyć położenie drugiego prostokątnego promienia
jako punkt P7 na podłodze jak najbliżej punktu P1
(Rysunek L nr 4).
13.
Zmierzyć odległość między punktami P1 a P7 (Rysunek L nr 4).
14. Jeśli zmierzona odległość jest większa niż Dopuszczalna
odległość między P1 a P7 dla odpowiedniej Odległości
(D1) w poniższej tabeli, laser należy oddać do regulacji
w autoryzowanym serwisie.
13
PL
Odległość (D1)
Dopuszczalna odległość
między P1 a P7
7,5 m (25′) 3/32 (2,2 mm)
9 m (30′) 7/64 (2,7 mm)
15 m (50′) 3/16(4,5 mm)
Korzystanie z lasera
Wskazówki eksploatacyjne
Zawsze zaznaczać środek promienia wyświetlanego przez
laser.
Skrajne zmiany temperatury mogą powodować
przemieszczanie się części wewnętrznych, co może wpływać
na dokładność. Sprawdzać dokładność często podczas pracy.
Jeśli laser zostanie upuszczony, sprawdzić, czy nie utracił
kalibracji.
Dopóki laser jest poprawnie skalibrowany, poziomuje się
samoczynnie. Każdy laser jest fabrycznie skalibrowany tak,
aby się samoczynnie poziomować, jeśli tylko ustawiony jest
na płaskiej powierzchni o średnim odchyleniu od poziomu
do ± 4°. Ręczna regulacja nie jest konieczna.
Wyłączanie lasera
Przesuwać przełącznik Zasilanie/Blokada transportowa
w położenie WYŁĄCZONE/Zablokowane (Rysunek A nr 1a),
gdy laser nie jest w użytku. Jeśli przełącznik nie zostanie
ustawiony w położeniu zablokowanym, wszystkie 4 diody LED
pozostaną włączone na wskaźniku poziomu naładowania na
klawiaturze (A nr 3).
Korzystanie z uchwytu obrotowego
Laser jest wyposażony w magnetyczny uchwyt obrotowy (Rysunek
B nr 3, Rysunek D nr 1) na stałe zamocowany do urządzenia.
OSTRZEŻENIE:
Umieszczać laser i/lub uchwyt ścienny na stabilnej
powierzchni. Upadek lasera może spowodować
poważne obrażenia ciała lub uszkodzenie lasera.
Uchwyt jest wyposażony w magnesy (Rysunek B nr
2), które pozwalają na mocowanie lasera do większości
pionowych powierzchni wykonanych ze stali lub żelaza. Często
występujące odpowiednie powierzchnie to stalowe słupy
konstrukcyjne, stalowe ościeżnice i nośne belki stalowe.
Uchwyt jest wyposażony w otwór w kształcie klucza (Rysunek
B nr 1), co pozwala na jego zawieszenie na gwoździu lub
wkręcie na dowolnej powierzchni.
Korzystanie z lasera w połączeniu
z akcesoriami
OSTRZEŻENIE:
Ponieważ akcesoria producentów innych niż DeWALT
nie zostały przetestowane w połączeniu z tym
laserem, ich użycie w połączeniu z laserem może być
niebezpieczne.
Używać wyłącznie akcesoriów DeWALT zalecanych dla tego
modelu. Akcesoria odpowiednie dla jednego lasera, mogą
powodować ryzyko obrażeń ciała w połączeniu z innym
laserem.
Na spodzie lasera znajdują się gwinty wewnętrzne 1/4-20 i 5/8-
11 (Rysunek C), które pozwalają na montaż aktualnych lub
przyszłych akcesoriów DeWALT. Używać wyłącznie akcesoriów
DeWALT przeznaczonych do użytku z tym laserem. Postępować
zgodnie z instrukcją dołączoną do akcesorium.
Zalecane akcesoria przeznaczone do użytku w połączeniu z tym
laserem można zakupić oddzielnie u lokalnego sprzedawcy lub
w autoryzowanym serwisie. Aby uzyskać pomoc w odszukaniu
akcesorium, proszę skontaktować się z najbliższym serwisem
DeWALT lub wejść na naszą witrynę internetową:
http://www.dewalt.eu.
Korzystanie z lasera w połączeniu
z uchwytem sutowym
Uchwyt sutowy lasera (jeśli jest dołączony) zapewnia więcej
możliwości mocowania lasera. Uchwyt sutowy jest wyposażony
w zacisk na jednym końcu, który można zamocować do
kątownika w celu instalacji sutu podwieszanego. Na każdym
z końców uchwytu sutowego znajduje się otwór na wkręt,
pozwalający na zawieszenie go na gwoździu lub wkręcie na
dowolnej powierzchni.
Po zamocowaniu uchwytu sutowego jego stalowa płytka
zapewnia powierzchnię, do której można przyczepić
magnetyczny uchwyt obrotowy. Można wtedy dokładnie
regulować położenie lasera, przesuwając magnetyczny uchwyt
obrotowy do góry i w dół po uchwycie ściennym.
14
PL
Konserwacja
Kiedy laser jest wyłączony, oczyścić zewnętrzne części
wilgotną ściereczką, wytrzeć laser suchą ściereczką do
sucha, a następnie schować laser do dołączonego do
zestawu pudełka.
Mimo że zewnętrzne powierzchnie lasera są odporne
na działanie rozpuszczalników, NIGDY nie używać
rozpuszczalników do czyszczenia lasera.
Nie przechowywać lasera w temperaturze poniżej -20˚C
(-5˚F) lub powyżej 60˚C (140˚F).
Aby zachować dokładność pracy, często sprawdzać
poprawność kalibracji lasera.
Kontrolę kalibracji i inne czynności konserwacyjne lub
naprawy można wykonać w serwisie DeWALT.
Rozwiązywanie problemów
Laser się nie włącza
Jeśli używane są baterie AA, sprawdzić, czy:
Wszystkie baterie są włożone poprawnie, zgodnie
z oznaczeniem biegunów (+) i (-) w komorze baterii.
Styki baterii są czyste i nie noszą oznak rdzy lub korozji.
Baterie są nowe, wysokiej jakości i znanej marki, aby
ograniczyć ryzyko wycieku elektrolitu z baterii.
Dopilnować, aby baterie AA lub akumulator litowo-jonowy
był(y) w dobrym stanie technicznym. W razie wątpliwości
wymienić baterie na nowe.
Chronić laser przed wodą i wilgocią.
Jeśli laser będzie rozgrzany do temperatury powyżej 50˚C
(120˚F), nie WŁĄCZY się. Jeśli laser był przechowywany
w skrajnie wysokiej temperaturze, pozwolić mu ostygnąć.
Laser nie ulegnie uszkodzeniu, jeśli użyje się przełącznika
Zasilanie/Blokada transportowa przed ostygnięciem do
prawidłowej temperatury roboczej.
Promienie lasera migają
Lasery mogą poziomować się automatycznie do przeciętnego
odchylenia o 4° we wszystkich kierunkach. Jeśli laser jest
pochylony tak bardzo, że wewnętrzny mechanizm nie może się
automatycznie wypoziomować, promienie lasera będą migać,
informując o przekroczeniu limitu pochylenia. MIGAJĄCE
PROMIENIE LASERA NIE SĄ WYPOZIOMOWANE ANI
USTAWIONE W PIONIE I NIE NALEŻY ICH UŻYWAĆ DO
OKREŚLANIA POZIOMU LUB PIONU. Spróbować przestawić
laser na bardziej poziomą powierzchnię.
Promienie lasera cały czas się poruszają
Laser to precyzyjne urządzenie. Dlatego, jeśli nie zostanie
ustawiony na stabilnej (i nieruchomej powierzchni), laser
będzie próbował się wypoziomować. Jeśli promienie lasera cały
czas się poruszają, spróbować ustawić laser na stabilniejszej
powierzchni. Ponadto postarać się wyszukać stosunkowo
płaską powierzchnię, aby laser był stabilny.
Serwis i naprawy
Uwaga: Demontaż lasera powoduje utratę gwarancji na
produkt.
Aby zapewnić BEZPIECZEŃSTWO i NIEZAWODNOŚĆ
produktu, naprawy, konserwację i regulację należy
przeprowadzać w autoryzowanym serwisie. Czynności
serwisowe lub konserwacyjne wykonane przez
niewykwalikowany personel mogą prowadzić do ryzyka
obrażeń ciała. Aby odszukać najbliższy serwis DeWALT, wejdź
na stronę http://www.dewalt.eu.
Właściwe postępowanie ze zużytym sprzętem elektrycznym i
elektronicznym przyczynia się do uniknięcia szkodliwych dla
zdrowia ludzi i środowiska naturalnego skutków, o których
mowa w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11.09.2015 r. o
zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, wynikających z
obecności w tym sprzęcie niebezpiecznych ubstancji, mieszanin
oraz części składowych oraz niewłaściwego składowania i
przetwarzania takiego sprzętu, takich jak skażenie środowiska
na skutek przedostania się niebezpiecznych substancji do gleby
lub wód gruntowych.
15
PL
Dane techniczne
DCE0825R DCE0825G
Źródło światła Diody laserowe
Długość fali lasera 630 680 nm widoczna 510 530 nm widoczna
Moc lasera ≤1,0 mW PRODUKT LASEROWY KLASY 2
Zasięg roboczy 15 m (50 stóp)
50 m (165 stóp) z czujnikiem
30 m (100 stóp)
50 m (165 stóp) z czujnikiem
Dokładność - wszystkie linie i punkty z wyjątkiem
punktu dolnego
±3 mm na 10 m (±1/8” na 33’)
Dokładność - punkt w dół ±4 mm na 10 m (±5/32” na 33’)
Źródło zasilania 4 baterie/akumulatory rozmiaru AA (1,5 V), (6 V prądu stałego)
lub akumulator 10,8 V DeWALT
Temperatura robocza -10°C do 50°C (14°F do 122°F)
Temperatura przechowywania -20°C do 60°C (-5°F do 140°F)
Środowisko Odporność na wodę i pył zgodnie z IP65
Detektor DW0892 DW0892-G
zst00533317 - 03-03-2023
Warunki i Zasady Europejskiej Gwarancji
Elektronarzędzi (PT) DEWALT
Produkty marki DEWALT reprezentują bardzo wysoką jakość,
dlatego oferujemy dla nich korzystne warunki gwarancyjne.
Niniejsze warunki gwarancji nie pomniejszają praw klienta
wynikających z polskich regulacji ustawowych lecz są ich
uzupełnieniem. Gwarancja jest ważna na terytorium państw
członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru
Wolnego Handlu.
1. JEDEN ROK Gwarancji Profesjonalnych Elektronarzędzi
DEWALT
Jeżeli elektronarzędzie marki DEWALT w ciągu 12 miesięcy
od daty zakupu ulegnie uszkodzeniu z powodu wad
materiałowych lub wad produkcyjnych DEWALT wymieni
bezpłatnie uszkodzone części lub całe elektronarzędzie
według własnej oceny (z zastrzeżeniem warunków
wymienionych w punktach 2 i 4):
2. Warunki ogólne
2.1 Europejska gwarancja DEWALT (PT) dotyczy
użytkowników orginalnych produktów DEWALT, którzy
nabyli narzędzie od autoryzowanego dystrybutora marki
DEWALT do stosowania w związku z ich działalnością
gospodarczą lub zawodową. Europejska gwarancja
DEWALT (PT) nie dotyczy osób nabywających produkty
DEWALT w celu odsprzedaży lub wynajęcia.
2.2 Niniejsza gwarancja jest niezbywalna. Obowiązuje
tylko użytkowników oryginalnych produktów DEWALT,
nabytych według warunków określonych w punkcie 2.1.
2.3 Gwarancja ma zastosowanie do profesjonalnych
elektronarzędzi marki DEWALT, z wyłączeniem
elektronarzędzi wyraźnie określonych.
2.3 Naprawa lub wymiana produktu na podstawie niniejszej
gwarancji nie powoduje przedłużenia lub odnowienia
okresu gwarancji. Okres gwarancji rozpoczyna się od
daty zakupu, a kończy się 12 miesięcy później.
2.4 DEWALT zastrzega sobie prawo do odmowy roszczeń
wynikających z niniejszej gwarancji, które w opinii
upoważnionego przedstawiciela serwisu nie są skutkiem
wady materiałowej lub produkcyjnej oraz nie wynikają
zwarunków europejskiej gwarancji DEWALT (PT).
2.5 Koszty transportu pomiędzy użytkownikiem
iautoryzowanym punktem serwisowym nie są objęte
gwarancją.
3. Produkty nie objęte europejską gwarancją DEWALT PT
Gwarancją DEWALT PT nie są objęte.
3.1 Produkty DEWALT, których specyfikacja nie jest
przewidziana na rynek europejski, importowanych przez
nieautoryzowanego dystrybutora spoza obszaru krajów
UE i EFTA.
3.2 Akcesoria i osprzęt eksploatacyjny dołączony do
urządzenia oraz elementy ulegające naturalnemu
zużyciu, np wiertła, brzeszczoty, tarcze ścierne.
3.3 Produkty dostarczane do firm wynajmujących w ramach
umów o świadczenie usług lub umów B2B są wyłączone
i podlegaja gwarancji określonej w szczegółowych
warunkach umów dostaw.
3.4 Produkty oznaczone logo DEWALT dostarczane przez
naszych partnerów, podlegające określonym przez
nich warunkom gwarancji. Informacje w dokumentacji
dostarczonej z produktem.
3.5 Produkt dostarczany jako część zestawu, który należy
dostarczyć jako komplet do naprawy gwarancyjnej,
gdzie kod daty produkcji nie jest zgodny z innymi
produktami tego zestawu i/lub datą zakupu.
3.6. Narzędzia ręczne, odzież robocza, oprzyrządowanie.
3.7 Produkty wykorzystywane w produkcji lub
procesach produkcyjnych, jeśli nie zaakceptowane
windywidualnym planie DEWALT.
4. Odrzucenie roszczenia gwarancyjnego
Roszczenie z tytułu niniejszej gwarancji mogą zostać
odrzucone, jeżeli:
4.1 Autoryzowany serwis DEWALT stwierdzi i racjonalnie
uzasadni, że awaria produktu nie jest wynikiem wady
materiałowej lub fabrycznej.
4.2 Awaria lub uszkodzenia są wynikiem zużycia/
wyeksploatowania w trakcie normalnego użytkowania.
Zobacz punkt
4.14. Wszystkie produkty podlegają zużyciu podczas
użytkowania. Bardzo ważny jest więc odpowiedni
dobór do wykonywanych prac.
4.3 Jeśli nie można zweryfikować kodu daty i numeru
seryjnego.
4.4 Jeśli narzędzie przesłane do naprawy nie posiada
oryginalnego dowodu zakupu.
4.5 Uszkodzenia spowodowane niewłaściwym
użytkowaniem, zamoczeniem, uszkodzeniem
mechanicznym lub innymi czynnościami niezgodnymi
zinstrukcją obsługi.
4.6 Uszkodzenia spowodowane przez stosowanie
nieodpowiednich akcesoriów lub oprzyrządowania
nieokreślonych w instrukcji obsługi.
4.7 Urządzenie zostało przerabiane lub zmodyfikowane
względem oryginału.
4.8 Urządzenie było naprawiane przez osoby przypadkowe
lub serwis nieautoryzowany oraz jeśli użyte do naprawy
części zamianne nie są oryginalne.
4.9 Produkt został przeciążony lub dalej użytkowany po
wykryciu częściowej awarii
4.10 Stosowano w warunkach odbiegających od normy,
w tym wnikaniu do wewnątrz nadmiernych pyłów
iinnych materiałów.
4.11 W wyniku braku konserwacji lub naprawy części
podlegających naturalnemu zużyciu.
4.12 Produkt jest niekompletny lub wyposażony
wnieoryginalne oprzyrządowanie
4.13 Defekt produktu spowodowany nieodpowiednim
dopasowaniem, nieprawidlowej regulacji lub montażu
wykonanego przez użytkownika, które są opisane
w instrukcji. Wszystkie produkty są kontrolowane i
sprawdzane w trakcie produkcji. Wszelkie uszkodzenia
lub zidentyfikowane nieprawidłowości powinny być
zgłoszone bezpośrednio do sprzedawcy.
4.14 Ze względu na zużycie lub uszkodzenie części
ulegającej naturalnemu zużyciu podczas normalnego
użytkowania. Poniżej element objęte, ale nie
ograniczone tym warunkiem
Typowe podzespoły
Szczotki węglowe Przewody
Obudowy Uchwyty
Kołnierze Uchwyty brzeszczotów
Uszczelki O-Ringi
Oleje, smary
Specjalistyczne podzespoły produktów
Zestawy serwisowe
Narzędzia łączące
O-Ringi Szyny napędowe
Sprężyny Ograniczniki
Młotowiertarki
Pobijaki Cylindry
Uchwyty narzędziowe Zapadki
Impact Tools
Zabieraki Uchwyty
Kowadło
5. Roszczenie gwarancyjne
5.1 W celu złożenia reklamacji należy skonataktować się ze
sprzedawcą, lub najbliższym autoryzowanym serwisem
DEWALT, który można znaleźć na www.2helpU.com.
5.2 Kompletne narzędzie DEWALT wraz z oryginalnym
dowodem zakupu należy dostarczyć do sprzedawcy lub
autoryzowanego serwisu.
5.3 Autoryzowany serwis DEWALT po oględzinach
potwierdzi możliwość wykonania naprawy gwarancyjnej
lub ją odrzuci.
5.4 W przypadku gdy w takcie naprawy gwarancyjnej
zajdzie konieczność wymiany podzespołów nie
objętych gwarancją, serwis ma prawo dostarczyć
kosztorys dotyczący naprawy lub wymienionych części
zamiennych.
5.5 Bark przawidlowego utrzymania i konserwacji produktu
może skutkować odrzuceniem przyszłych roszczeń.
5.6 Po zakończeniu naprzawy product zostanie zwrócony
do miejsca, z którego został dostarczony w ramach
niniejszej gwarancji
6. Nieprawidłowe roszczenia gwarancyjne
6.1 DEWALT zastrzega sobie prawo do odmowy
jakichkolwiek roszczeń wynikających z niniejszej
gwarancji, które w opinii autoryzowanego dystrybutora
nie są zgodne z warunkami Europejskiej Gwarancji
DEWALT.
6.2 Jeżeli roszczenie gwarancji jest odrzucone przez
autoryzowany punkt serwisowy DEWALT, powody
odmowy zostaną przekazane wraz z wyceną naprawy
narzędzia. Jeżeli roszczący odmówił opłaty za
wykonanie naprawy, narzędzie może być zwrócone jako
niesprawne/wadliwe.
7. Zmiany Warunków i Zasad
7.1 DEWALT zastrzega sobie prawo do zmian i korekt
swojej polityki gwarancyjnej, terminów i kwalifikowania
produktów bez uprzedzenia jeśli uzna konieczne zmiany
za właściwe.
7.2 Aktualne zasady i warunki Europejskiej Gwarancji
Elektronarzędzi DEWALT są dostepne na
www.2helpU.com, u lokalnego sprzedawcy DEWALT
lubw lokalnym biurze marki DEWALT.
7.3 Gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza
uprawnień kupującego wynikających z przepisów o
rękojmi za wady rzeczy sprzedanej.
Gwarant: Stanley Black & Decker Polska Sp. z o.o
ul. Prosta 68, 00-838 Warszawa.
Wszystkie reklamacje gwarancyjne rozpatrywane są przez:
Centralny Serwis Gwarancyjny ERPATECH
ul. Bakaliowa 26, 05-080 Mościska
(22) 431-05-05; [email protected]
CZ Výrobní kód Datum prodeje Razítko prodejny
Podpis
HGyári szám A vásárlás napja Pecsét helye
Aláírás
PL Numer seryjny Data sprzedażyStempel
Podpis
SK Číslo série Dátum predaja Pečiatka predajne
Podpis
CZ ZÁRUČNÍ LIST
H JÓTÁLLÁSI JEGY
PL KARTA GWARANCYJNA
SK ZÁRUČNÝ LIST
měsíců
hónap 12
CZ
H
miesięcy
mesiacov
PL
SK
CZ
Adresy servisu
Band Servis
Klášterského 2
CZ-140 00 Praha 4
Tel.: 00420 244 403 247
Fax: 00420 241 770 167
PL SK
Adresa servisu
Band Servis
Paulínska ul. 22
SK-91701 Trnava
Tel.: 00421 335 511 063
Fax: 00421 335 512 624
Dokumentace záruční opravy
A garanciális javitás dokumentálása
CZ
H
Band Servis
K Pasekám 4440
CZ-76001 Zlín
Tel.: 00420 577 008 550,1
Fax: 00420 577 008 559
http://www.bandservis.cz
FIXIT Hungary Kft.
3526 Miskolc
Zsolcai kapu 9-11. / 49
RMA system:
http://rma.fixit-service.com
Tel: +36 46 500 385
Przebieg napraw gwarancyjnych
Záznamy o záručných opravách
PL
SK
CZ Číslo Datum příjmu Datum zakázky Číslo zakázkyZávada Razítko
Podpis
HSorszámBejelentés időpontja Javítási időpontJavitási
munkalapszám
Hiba jelleg
oka
Pecsét
Aláírás
Jótállás új határideje
PL Nr Data zgłoszenia Data naprawy Nr zlecenia Przebieg
naprawy
Stempel
Podpis
SK Číslo
dodávky
Dátum nahlásenia Dátum opravíslo
objednávky
Popis
poruchy
Pečiatka
Podpis
H
Centralny Serwis Gwarancyjny
ERPATECH
ul. Bakaliowa 26
05-080 Mościska
Tel.: (22) 431-05-05
01/23
  • Page 1 1
  • Page 2 2
  • Page 3 3
  • Page 4 4
  • Page 5 5
  • Page 6 6
  • Page 7 7
  • Page 8 8
  • Page 9 9
  • Page 10 10
  • Page 11 11
  • Page 12 12
  • Page 13 13
  • Page 14 14
  • Page 15 15
  • Page 16 16
  • Page 17 17
  • Page 18 18
  • Page 19 19
  • Page 20 20

DeWalt DCE0825R Instrukcja obsługi

Typ
Instrukcja obsługi
Ten podręcznik jest również odpowiedni dla