LIVARNO 40114 Instrukcja obsługi

IAN 40114

LED SOLAR SPOTLIGHT

LED-SOLARSTRAHLER

Montage-, Bedienungs- und Sicherheitshinweise

LED SOLAR SPOTLIGHT

Assembly, operating and safety instructions

REFLEKTOR SOLARNY LED

Wskazówki montażu, obsługi i bezpieczeństwa

LED SOLARNI REFLEKTOR

Navodila za montažo, uporabo in varnostna navodila

LED SOLÁRNÍ REFLEKTOR

Pokyny k montáži, obsluze a bezpečnostní pokyny

LED SOLÁRNY REFLEKTOR

Pokyny pre montáž, obsluhu a bezpečnostné pokyny

NAPELEMES LED REFLEKTOR

Szerelési, használati és biztonsági tudnivalók

GB Assembly, operating and safety instructions Page 3

PL Wskazówki montażu, obsługi i bezpieczeństwa Strona 10

HU Szerelési, használati és biztonsági tudnivalók Oldal 18

SI Navodila za montažo, uporabo in varnostna navodila Stran 25

CZ Pokyny k montáži, obsluze a bezpečnostní pokyny Strana 33

SK Pokyny pre montáž, obsluhu a bezpečnostné pokyny Strana 40

DE / AT / CH Montage-, Bedienungs- und Sicherheitshinweise Seite 47

3 GB

Intended use ................................................................................................................................. Page 4

Description of Parts ................................................................................................................Page 4

Included items .............................................................................................................................Page 4

Technical data ..............................................................................................................................Page 4

Safety notes ..................................................................................................................................Page 4

Safety instructions for rechargeable batteries ................................................................................... Page 5

Functioning .....................................................................................................................................Page 5

Charging the rechargeable battery ..........................................................................Page 5

Assembly

Mounting the spotlight ........................................................................................................................ Page 6

Mounting the solar cell .......................................................................................................................Page 6

Preparing the product for use

Switching the motion detector on and off .........................................................................................Page 7

Setting the lighting duration ................................................................................................................Page 7

Adjusting the sensitivity of the sensor ................................................................................................. Page 7

Setting the daylight level ....................................................................................................................Page 7

Orientating the motion detector .........................................................................................................Page 7

Maintaining the device

Replacing the rechargeable battery ..................................................................................................Page 8

Cleaning and storage ...........................................................................................................Page 8

Troubleshooting ........................................................................................................................Page 8

Disposal ............................................................................................................................................Page 9

Warranty ......................................................................................................................................... Page 9

4 GB

LED solar spotlight

Intended use

This product is suitable for outdoor use. This prod-

uct is not intended for commercial use.

Not suitable for ordinary lighting in

household room illumination.

Description of Parts

1 Low voltage socket

2 Mounting hole for main station

3 Main station

4 AUTO / OFF switch

5 Locking screw (motion detector)

6 Motion detector

7 Spotlight

8 Rotary control LUX (light sensitivity)

9 Rotary control SENS (sensitivity)

10 Rotary control TIME (switched on duration)

11 Solar electricity socket

12 Screw (ø 4.5 x 40 mm)

13 Solar cell

14 Screw (ø 3.7 x 28 mm)

15 Solar cable plug

16 Mounting holes for solar cell

17 Wall bracket

18 Dowel (ø 8 mm)

19 Signal LED

20 Lead gel rechargeable battery

21 Dowel (ø 6 mm)

Included items

Immediately after unpacking, check that all the

items and accessories are present and that the

device is in perfect condition.

1 Main station (consists of spotlight with 80LEDs,

motion detector, battery housing with built-in

rechargeable battery)

1 Solar cell (incl. approx. 4.75 m power cable)

2 Screws (mounting material for main station,

ø 4.5 x 40 mm)

4 Screws (mounting material for solar cell,

ø 3.7 x 28 mm)

2 Dowel (mounting material for main station,

ø 8 mm)

4 Dowel (mounting material for solar cell, ø 6 mm)

1 Operating instructions

Technical data

Operating voltage: 12 V

Lead gel rechargeable

battery: 6 V , 4Ah, dimensions:

10 x 7 x 4.5 cm

Lamp: 80LEDs, 0.06 W

Solar cell: 150 x 200 mm,

amorphous, 2 Wp,

max. 10 V , 140 mA

Connection for

charging device: 12 V , min. 400 mA,

polarity , DC con-

nector 5.5 x 2.1 mm

(charging device not

included with delivery.)

Dimming switch: Adjustable from approx.

10 lx–20,000 lx

Motion detector:

Range: Max. 12 m

Detection angle: approx. 180° horizontal,

50 ° vertical

Protection type: IPX4 (splash-proof)

Safety notes

DANGER TO

LIFE AND ACCIDENT HAZARD

FOR TODDLERS AND SMALL

CHILDREN! Never leave children unsupervised

with the packaging materials. The packaging

material presents a danger of suﬀocation.

Children often underestimate dangers. Always

keep children away from the product.

5 GB

DANGER TO LIFE! During installation keep

children away from the area in which you are

working. A large number of screws and other

small parts are included with delivery. These may

prove life-threatening if swallowed or inhaled.

This appliance can be used by children aged

from 8 years and above and persons with re-

duced physical, sensory or mental capabilities

or lack of experience and knowledge if they

have been given supervision or instruction

concerning use of the appliance in a safe way

and understand the hazards involved. Children

shall not play with the appliance. Cleaning and

user maintenance shall not be made by children

without supervision.

Do not use the article if you detect any kind of

damage.

Safety instructions for

rechargeable batteries

Fire hazard! Do not allow recharge-

able batteries to short-circuit. Other-

wise the rechargeable batteries may

overheat, become a ﬁre hazard or explode.

EXPLOSION HAZARD! Never

throw rechargeable batteries into

ﬁre or water. Outdated or used

rechargeable batteries may leak chemical ﬂuids

that damage the product. Therefore, remove

the rechargeable battery when the spotlight is

not required longer periods of time.

WEAR PROTECTIVE GLOVES! If

they come into contact with skin,

leaked or damaged rechargeable

batteries could cause chemical burns; you

should therefore wear suitable protective

gloves at all times if such an event occurs.

Only use rechargeable batteries of the right

size and of the recommended type (see section

”Technical data”).

Functioning

When exposed to sunlight, the solar cell 13 converts

the light into electrical energy and via the connected

solar electricity socket 11 , stores the electricity in

the built-in rechargeable battery 20 . With a fully

charged rechargeable battery, the lighting duration

is about 2 hours. Before being used for the ﬁrst

time, the rechargeable battery must be fully loaded

(see section “Charging the rechargeable battery”).

Charging the

rechargeable battery

Upon delivery, the rechargeable battery 20 is fully

charged. Due to storage times, the rechargeable

battery may be partially discharged when ﬁrst

used. Therefore, charge the rechargeable battery

completely before ﬁrst use. You may select between

2 available options for charging:

Charging the rechargeable battery

with a charging device (external power

supply unit)

Slide the AUTO / OFF switch 4 into the OFF

position.

Insert the plug of the charging device (not included

with delivery) into the low voltage socket 1 of

the main station. The technical data of the

charging device must comply with information

given in the section “Technical data”.

Note: During the charging process, the solar

cell 13 must not be connected with the main

station 3.

Note: The signal LED 19 next to the charging

socket lights red for as long as the charging is

in process. The signal LED lights green as soon

as the charging process has ended. The recharge-

able battery is now ready for use.

Note: Depending on the charge state of the

battery, the charging process may take up to

24hours. The built-in charging controller of the

spotlight prevents the rechargeable battery

from overload.

6 GB

Charging the rechargeable batteries with

a solar cell

Slide the AUTO / OFF switch into the OFF posi-

tion, so the charging process is not inﬂuenced

by the light being switched on.

Insert the plug 15 of the solar cell cable into

the solar electricity socket 11 of the spotlight.

Position the solar cell as described in section

“Mounting the solar cell”.

Note: With steady exposure to sunlight, the

rechargeable battery is fully charged after 4 to

6 days. The duration of the charging process

depends on the charge state of the rechargea-

ble battery as well as the quality of the expo-

sure to sunlight.

Assembly

Before mounting, decide where you want to

mount the solar cell 13 and the main station 3.

The solar cell and the main station can be

mounted independently of each other, but after

being mounted must be connected with the ap-

prox. 4.75 m long power cable of the solar cell.

After the mounting, lay the cable so it is not

subject to any mechanical stresses. Use typical

installation material such as cable clamps or

conduit to fasten the cable, to prevent damage

to the insulation.

Note: The included mounting material is suita-

ble for ordinary solid concrete or masonry

construction. Other wall substrates may require

other fastening materials. Seek specialist

advice if necessary.

Mounting the spotlight

When selecting the mounting location for the main

device, pay attention to the following:

– Make sure the spotlight 7 of the main station 3

illuminates the desired area. You can move the

spotlight.

– Make sure the motion detector 6 covers the

desired area. The motion detector has a maxi-

mum coverage range of 12 m, with a coverage

angle of about 180° (depending on the

mounting height – a height of 2.00 m–2.50 m

is ideal) (see Fig. B and C).

– Make sure the motion detector is not illuminated

at night by street lighting. This can inﬂuence its

functioning.

Note: You can mount the main station with the

mounting holes 2 or the included wall bracket 17 .

Mounting with the mounting holes:

Drill 2 holes. Mount the main station with the

mounting holes by using the dowel 18

(ø 8 mm) and screws 12 (ø 4.5 x 40 mm)

(see Fig. D).

After mounting, check that the main station is

ﬁtted securely.

Mounting with the wall bracket:

Drill 2 holes. Mount the wall bracket 17 by

using the dowel (ø 8 mm) and screws

(ø 4.5 x 40 mm) (see Fig. F).

Note: The included mounting material is suitable

for ordinary solid concrete or masonry construc-

tion. Other wall substrates may require other

fastening materials. Seek specialist advice if

necessary.

After mounting, check that the wall bracket is

ﬁtted securely.

Install the main station onto the wall bracket

(see Fig. F).

Check that the main station is ﬁtted securely.

Mounting the solar cell

When selecting the mounting location for the solar

cell 13 , pay attention to the following:

– The solar cell needs to be as directly exposed

to sunlight as possible. Even partial shading of

the solar cell during the day can have a signiﬁ-

cant inﬂuence on charging.

Cardinal direction:

Orientation towards the south is optimum. Orienta-

tions with slight deviations towards the west are

7 GB

preferable to those with slight deviations towards

the east.

Horizontal orientation:

The horizontal orientation of the solar cell depends

on the geographic latitude of the mounting location.

In central Europe, and angle of 30°–40° is ideal.

Drill 4 holes. Mount the solar cell by using

the dowel 21 (ø 6 mm) and screws 14

(ø 3.7 x 28 mm). To do so, use the pre-ﬁnished

mounting holes (see Fig. E).

After mounting, check that the solar cell is ﬁtted

securely.

Note: After mounting, orient the solar cell by

tilting it. The solar cell is ﬁtted with a joint which

locks every 18° to permit orientation.

Preparing the product for use

Switching the motion detector

on and oﬀ

Slide the AUTO / OFF switch 4 into the AUTO

position to switch on the motion detector 6.

Slide the AUTO / OFF switch into the OFF posi-

tion to switch oﬀ the motion detector.

Setting the lighting duration

Turn the rotary control TIME 10 on the bottom

of the motion detector 6 clockwise to increase

the duration of the illumination. The lighting

duration can be adjusted within a time window

of approx. 10–60seconds.

Adjusting the sensitivity of

the sensor

Turn the rotary control SENS 9 on the bottom

of the motion detector 6 clockwise to in-

crease the sensitivity of the sensor.

Note: The motion detector responds to heat

radiation. When outdoor temperatures are low,

it is more sensitive to body heat than when out-

door temperatures are warm. Be sure to regu-

late the sensitivity of the sensor over the course

of the year.

Setting the daylight level

Turn the rotary control LUX 8 on the bottom of

the motion detector 6 clockwise to increase

the daylight level. In position , the motion

detector only responds at pitch-black night

(approx. 50 lx). In position , the motion

detector also responds at daylight levels, as

long as about 20,000lx are not exceeded.

Orientating the motion

detector

Loosen the fastening screws 5 of the motion

detector 6.

Turn the rotary control LUX 8 to position .

Orient the motion detector into the central

region of the desired coverage area.

Move about through the coverage area until

you are satisﬁed with the response characteris-

tics of the motion detector. To ﬁnd the proper

orientation, change the position of the rotary

control SENS 9 or the orientation of the

motion detector.

Re-tighten the fastening screws to ﬁx the adjust-

ment.

Turn the rotary control LUX to the desired posi-

tion. These can be determined during the dawn

or twilight hours during which the spotlight 7

should respond. Slowly turn the rotary control

LUX clockwise until it reacts to movement within

the coverage area.

8 GB

Maintaining the device

Replacing the

rechargeable battery

Note: This work step requires a cross-head screw-

driver and a ﬂat-nose pliers.

Note: Suitable batteries that comply with the

speciﬁcations listed under “Technical data” are

available in specialist shops.

Replace the battery 20 if after a certain

amount of time, the light duration diminishes

noticeably despite good exposure to sunlight.

Only use rechargeable batteries of the right

size and of the recommended type (see section

“Technical data”).

Replace the rechargeable battery as indicated

in Figure G.

Slide the AUTO / OFF switch 4 into the OFF

position.

Use the screwdriver to remove the screws from

the back side of the main station 3. Remove

the front of the main station.

Use the screwdriver to remove the 4screws of

the 2fastening brackets and remove the fasten-

ing brackets.

Note: The clamps for the rechargeable batter-

ies are ﬁtted with plug connectors. The brown

cable is connected to the positive terminal of

the rechargeable battery (marked in red on the

battery) and the black cable to the minus termi-

nal (marked in black on the battery).

Use the ﬂat-nosed pliers to pull out the plug

connector. When so doing, pull on the plug

connectors and not on the cable.

Reinsert the new battery in the same way you

have removed the old.

Use the screws to re-fasten the fastening brack-

ets and the front of the main station.

Cleaning and storage

Slide the AUTO / OFF switch 4 into the OFF

position if you will not be using the spotlight

and want to store it.

Charge the rechargeable batteries 20 every

3months to prevent their destruction due to

deep discharge (see section “Charging the

rechargeable batteries”). Lead gel rechargeable

batteries have a high self-discharge rate.

Check the motion detector 6 and the solar

cell 13 for dirt regularly. If dirt or is present,

remove it to guarantee ﬂawless function of the

spotlight.

Especially during the winter, keep the device

free from snow and ice.

Clean the spotlight with a lint-free, slightly moist

cloth and mild cleaning agent.

Troubleshooting

= Fault

= Cause

= Solution

= The spotlight does not switch on.

= The AUTO / OFF switch 4 is in the OFF position.

= Slide the AUTO / OFF switch into the AUTO

position.

= The rotary control LUX 8 is adjusted too dark.

= Adjust the LUX control so it is brighter.

= The motion detector 6 is dirty or is incorrectly

oriented.

= Clean the motion detector or reorient it.

= The sensitivity of the motion detector is too low.

= Readjust the sensitivity of the motion detector (see

section “Adjusting the sensitivity of the sensor”).

= The rechargeable battery 20 is discharged.

= Charge the rechargeable battery (see section

“Charging the rechargeable battery”).

= The spotlight also switches on when it

is light out.

= The LUX control is adjusted too bright.

= Adjust the LUX control so it is darker.

= The spotlight flickers.

= The rechargeable battery is almost discharged.

= Charge the rechargeable battery (see section

“Charging the rechargeable battery”).

9 GB

= The rechargeable battery loses its

charge after a short time.

= The plug connection of the solar cell 13 and

main station 3 has come loose.

= Refasten the plug connection at the device.

= The solar cell is dirty.

= Clean the solar cell.

= The solar cell is unfavourably oriented.

= Re-align the solar cell (see section “Mounting

the solar cell”).

= The rechargeable battery can no

longer be charged, even from a

power supply unit.

= The rechargeable battery is defective.

= Replace the rechargeable battery (see section

“Replacing the rechargeable battery”).

Disposal

The packaging is made entirely of recy-

clable materials which you can dispose

of at your local recycling facilities.

Contact your local community or municipal admin-

istration for more details on how to dispose your

worn-out product.

To help protect the environment, please

properly dispose of the product when it

has reached the end of its useful life, not

through household waste. Contact your

municipal authorities for information

regarding collection points and their

opening hours.

Faulty or used rechargeable batteries must be recy-

cled in accordance with Directive 2006 / 66 / EC.

Return rechargeable batteries and / or the appli-

ance using the recycling facilities provided.

Pb

Environmental damage

through incorrect disposal of

the rechargeable batteries!

Rechargeable batteries may not be disposed of

with the usual domestic waste. They may contain

toxic heavy metals and are subject to hazardous

waste regulations. The chemical symbols of the

heavy metals are: Cd = cadmium, Hg = mercury,

Pb = lead.

Warranty

The device has been manufactured to strict quality

guidelines and meticulously examined before deliv-

ery. In the event of product defects you have legal

rights against the retailer of this product. Your legal

rights are not limited in any way by our warranty

detailed below.

The warranty for this device is 3 years from the date

of purchase. Should this device show any fault in

materials or manufacture within 3 years from the

date

of purchase, we will repair or replace it – at our

choice – free of charge to you.

The warranty period begins on the date of pur

chase.

Please keep the original sales receipt in a safe location.

This document is required as your proof of purchase.

This warranty becomes void if the device has been

damaged or improperly used or maintained.

The warranty applies to faults in material or manu-

facture. This warranty does not cover product parts

subject to normal wear, thus possibly considered con-

sumables (e.g. batteries) or for damage to fragile

parts,

e.g. switches, rechargeable batteries or glass parts.

10 PL

Przeznaczenie .......................................................................................................................... Strona 11

Opis części ................................................................................................................................... Strona 11

Zawartość zestawu .............................................................................................................Strona 11

Dane techniczne......................................................................................................................Strona 11

Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa ........................................................... Strona 11

Wskazówki dotyczące bezpiecznego używania akumulatorów .................................................Strona 12

Sposób działania ..................................................................................................................Strona 12

Ładowanie akumulatora ...............................................................................................Strona 12

Montaż

Montaż reflektora ............................................................................................................................Strona 13

Montaż ogniwa solarnego ..............................................................................................................Strona 14

Uruchomienie

Włączanie / wyłączania czujnika ruchu ........................................................................................Strona 14

Ustawianie czasu świecenia ...........................................................................................................Strona 14

Ustawienie czułości czujnika ...........................................................................................................Strona 14

Ustawianie poziomu światła dziennego ........................................................................................Strona 14

Ustawianie czujnika ruchu ...............................................................................................................Strona 14

Konserwacja urządzenia

Wymiana akumulatora ....................................................................................................................Strona 15

Czyszczenie iprzechowywanie ................................................................................Strona 15

Usuwanie usterek .................................................................................................................Strona 15

Utylizacja .....................................................................................................................................Strona 16

Gwarancja ..................................................................................................................................Strona 16

11 PL

Reﬂektor solarny LED

Przeznaczenie

Produkt jest przeznaczony do używania na zewnątrz.

Produkt nie jest przeznaczony do użytku komercyj-

nego.

Produkt nie nadaje się jako oświetlenie

w gospodarstwie domowym.

Opis części

1 Gniazdo niskiego napięcia

2 Otwór mocujący dla stacji głównej

3 Stacja główna

4 Przełącznik AUTO / OFF

5 Śruba ustalająca (czujnik ruchu)

6 Czujnik ruchu

7 Reﬂektor

8 Pokrętło regulacyjne LUX (światłoczułość)

9 Pokrętło regulacyjne SENS (czułość)

10 Pokrętło regulacyjne TIME (czas włączenia)

11 Gniazdo prądu solarnego

12 Śruba (ø4,5 x 40 mm)

13 Ogniwo solarne

14 Śruba (ø3,7 x 28 mm)

15 Wtyczka kabla solarnego

16 Otwory mocujące dla ogniwa solarnego

17 Uchwyt ścienny

18 Kołek (ø8 mm)

19 Dioda sygnalizacyjna

20 Akumulator ołowiowo-żelowy

21 Kołek (ø6 mm)

Zawartość zestawu

Bezpośrednio po wypakowaniu należy sprawdzić,

czy zestaw jest kompletny oraz czy urządzenie

znajduje się wnienagannym stanie.

1 stacja główna (składająca się z80 diod LED,

czujnika ruchu iobudowy akumulatora zwbu-

dowanym akumulatorem)

1 ogniwo solarne (zkablem prądowym odługości

ok. 4,75 m)

2 śruby (materiał montażowy do stacji głównej,

ø4,5 x 40 mm)

4 śruby (materiał montażowy do ogniwa solarnego,

ø3,7 x 28 mm)

2 Kołki (materiał montażowy do stacji głównej,

ø8 mm)

4 kołki (materiał montażowy do ogniwa solarnego,

ø6 mm)

1 instrukcja obsługi

Dane techniczne

Napięcie robocze: 12 V

Akumulator

ołowiowo-żelowy: 6 V , 4Ah,

wymiary: 10 x 7 x 4,5 cm

Źródło światła: 80 diod LED, 0,06 W

Ogniwo solarne: 150 x 200 mm, amorﬁczne,

2 Wp, maks. 10 V , 140 mA

Przyłącze ładowarki: 12 V , min. 400 mA,

biegunowość ,

wtyczka DC 5,5 x 2,1 mm

(Ładowarka nie jest dołą-

czona do zestawu.)

Przełącznik

zmierzchowy: regulowany

ok. 10lx–20000lx

Czujnik ruchu:

Zasięg: maks. 12 m

Kąt wykrywalności: ok. 180° poziomo,

50 ° pionowo

Stopień ochrony: IPX4 (zabezpieczenie przed

wodą bryzgową)

Wskazówki dotyczące

bezpieczeństwa

NIEBEZPIE-

CZEŃSTWO UTRATY ŻYCIA

LUB ODNIESIENIA OBRAŻEŃ

PRZEZ DZIECI! Nigdy nie należy pozosta-

12 PL

wiać dzieci zmateriałem opakowaniowym bez

nadzoru. Istnieje niebezpieczeństwo uduszenia

się materiałem opakowaniowym. Dzieci często

nie uświadamiają sobie niebezpieczeństwa.

Dzieci nie powinny mieć dostępu do produktu.

ZAGROŻENIE ŻYCIA! Podczas montażu

należy pilnować, aby wpobliżu miejsca pracy

nie było dzieci. Wzestawie znajduje się wiele

śrub iinnych małych elementów. Wrazie ich

połknięcia lub przedostania się do dróg odde-

chowych mogą stanowić zagrożenie dla życia.

Niniejsze urządzenie może być używane przez

dzieci od lat 8 oraz przez osoby z obniżonymi

zdolnościami ﬁzycznymi, sensorycznymi lub

mentalnymi lub brakiem doświadczenia i / lub

wiedzy, jeśli pozostają pod nadzorem lub zo-

stały pouczone w kwestii bezpiecznego użycia

urządzenia i rozumieją wynikające z niego

zagrożenia. Dzieci nie mogą bawić się urzą-

dzeniem. Czyszczenie i konserwacja przez

użytkownika nie mogą być bez nadzoru prze-

prowadzane przez dzieci.

Nie używać urządzenia wrazie stwierdzenia

jakichkolwiek uszkodzeń.

Wskazówki dotyczące

bezpiecznego używania

akumulatorów

ZAGROŻENIE POŻAROWE!

Nie należy zwierać biegunów aku-

mulatorów. Może to spowodować

przegrzanie, zagrożenie pożarowe lub pęknię-

cie akumulatorów.

NIEBEZPIECZEŃSTWO WYBU-

CHU! Nigdy nie należy wrzucać

akumulatorów do ognia lub wody.

Zprzestarzałych lub zużytych akumulatorów

mogą wypłynąć chemiczne płyny, które uszko-

dzą produkt. Dlatego należy wyjąć akumula-

tory zlampy, jeżeli nie będzie używana przez

dłuższy czas.

NOSIĆ RĘKAWICE OCHRONNE!

Akumulatory, zktórych nastąpił

wyciek, lub akumulatory uszkodzone

mogą wprzypadku kontaktu ze skórą

spowodować oparzenie substancją żrącą; dla-

tego wtakim przypadku należy koniecznie sto-

sować odpowiednie rękawice ochronne.

Należy używać wyłącznie akumulatorów

właściwej wielkości izalecanego typu (patrz

rozdział „Dane techniczne”).

Sposób działania

Przy nasłonecznieniu ogniwo solarne 13 przetwa-

rza światło wenergię słoneczną imagazynuje ją

przez podłączone gniazdo prądu solarnego 11

we wbudowanym akumulatorze 20 . Przy całkowi-

cie naładowanym akumulatorze czas oświetlenia

wynosi ok. 2godzin. Przed pierwszym uruchomie-

niem akumulator musi być naładowany (zobacz

rozdział „Ładowanie akumulatora”).

Ładowanie akumulatora

Akumulator 20 wchwili dostawy jest całkowicie

naładowany. Podczas przechowywania może

dojść do częściowego rozładowania akumulatora

iwchwili uruchomienia może on nie być całkowi-

cie naładowany. Ztego względu przed pierwszym

uruchomieniem należy całkowicie naładować aku-

mulator. Dostępne są 2możliwości ładowania:

Ładowanie akumulatora za pomocą

ładowarki (zewnętrzny zasilacz)

Ustawić przełącznik AUTO / OFF 4 wpoło-

żeniu OFF.

Wtyczkę ładowarki (niedołączona do zestawu)

włożyć do gniazda niskiego napięcia 1 stacji

głównej. Dane techniczne ładowarki muszą

odpowiadać parametrom podanym wrozdziale

„Dane techniczne”.

Wskazówka: Ogniwo solarne 13 wtrakcie

ładowania nie może być połączone ze stacją

główną 3.

Wskazówka: Jeżeli ładowanie nie zostało

jeszcze zakończone, dioda sygnalizacyjna 19

obok gniazda ładowania świeci się na czer-

wono. Gdy ładowanie zostanie zakończone,

13 PL

dioda sygnalizacyjna zmieni kolor na zielony.

Akumulator jest gotowy do pracy.

Wskazówka: Wzależności od poziomu

naładowania akumulatora ładowanie może

potrwać do 24godzin. Wbudowany kontroler

ładowania lampy zapobiega przeładowaniu

akumulatorów.

Ładowanie akumulatora za pomocą

ogniwa solarnego

Ustawić przełącznik AUTO / OFF wpołożeniu

OFF, aby nie spowolnić procesu ładowania

poprzez włączenie lampy.

Włożyć wtyczkę kabla solarnego 15 ogniwa

solarnego do gniazda prądu solarnego 11

lampy. Zamontować ogniwo solarne wsposób

opisany wpunkcie „Montaż ogniwa solar-

nego”.

Wskazówka: Przy dobrym nasłonecznieniu

akumulator zostanie ponownie naładowany po

czasie od 4 do 6dni. Długość ładowania jest

zależna od poziomu naładowania akumula-

tora oraz stopnia nasłonecznienia.

Montaż

Przed zamontowaniem ogniwa solarnego 13

istacji głównej 3 należy wybrać miejsce

montażu. Ogniwo solarne istację główną

można montować niezależnie, jednak po

zamontowaniu konieczne jest ich połączenie

kablem prądowym ogniwa solarnego odługo-

ści ok. 4,75 m.

Po zamontowaniu kabel prądowy należy ułożyć

wtaki sposób, aby nie był narażony na obcią-

żenia mechaniczne. Aby uniknąć uszkodzenia

izolacji, do zamocowania kabla należy używać

ogólnie stosowanych materiałów instalacyjnych,

np. uchwytów kablowych lub kanałów kablowych.

Wskazówka: Dołączony do zestawu mate-

riał montażowy przeznaczony jest do typowego

muru. Wprzypadku innych podłoży mogą być

potrzebne inne elementy mocujące. Wrazie

potrzeby zasięgnąć porady ufachowca.

Montaż reﬂektora

Podczas wyboru miejsca montażu urządzenia głów-

nego należy zwracać uwagę na następujące czynniki:

– Upewnić się, że reﬂektor 7 stacji głównej 3

będzie oświetlał żądany obszar. Reﬂektor

można przesuwać.

– Upewnić się, że czujnik ruchu 6 obejmie

zasięgiem żądany obszar. Obszar wykrywal-

ności czujnika to maks. 12 m przy kącie wykry-

walności ok. 180° (wzależności od

wysokości zamontowania – idealna wysokość

to 2,00 m – 2,50 m) (patrz rys.B iC).

– Zwracać uwagę, aby czujnik ruchu nie był

wnocy oświetlany przez oświetlenie uliczne.

Może to negatywnie wpływać na jego działanie.

Wskazówka: Stację główną można zamonto-

wać za pomocą otworów mocujących 2 lub dołą-

czonego uchwytu ściennego 17 .

Montaż za pomocą otworów mocujących:

Wywiercić 2otwory. Zamontować stację

główną przez otwory mocujące za pomocą

kołków 18 (ø8 mm) iśrub 12 (ø4,5 x 40 mm)

(patrz rys.D).

Po zamontowaniu sprawdzić, czy stacja

główna jest stabilnie zamocowana.

Montaż za pomocą uchwytu ściennego:

Wywiercić 2otwory. Zamontować uchwyt

ścienny 17 za pomocą kołków (ø8 mm) iśrub

(ø4,5 x 40 mm) (patrz rys.F).

Wskazówka: Dołączony do zestawu mate-

riał montażowy przeznaczony jest do typo-

wego muru. Wprzypadku innych podłoży

mogą być potrzebne inne elementy mocujące.

Wrazie potrzeby zasięgnąć porady ufachowca.

Po zamontowaniu sprawdzić, czy uchwyt

ścienny jest stabilnie zamocowany.

Zamocować stację główną na uchwycie ścien-

nym (patrz rys.F).

Sprawdzić, czy stacja główna jest stabilnie

zamocowana.

14 PL

Montaż ogniwa solarnego

Podczas wyboru miejsca montażu ogniwa solar-

nego 13 należy zwracać uwagę na następujące

czynniki:

– Ogniwo solarne potrzebuje możliwie najbardziej

bezpośredniego promieniowania słonecznego.

Częściowe zacienienie ogniwa solarnego

wtrakcie dnia może wznacznym stopniu ogra-

niczyć jego naładowanie.

Kierunek geograficzny:

Optymalne jest ustawienie wkierunku południo-

wym. Należy wybrać ustawienie raczej zlekkim

odchyleniem na zachód niż zlekkim odchyleniem

na wschód.

Ustawienie poziome:

Ustawienie poziome ogniwa solarnego zależne

jest od stopnia szerokości geograﬁcznej miejsca

montażu. WEuropie Środkowej idealny kąt wynosi

30°– 40°.

Wywiercić 4otwory. Zamontować ogniwa so-

larne za pomocą kołków 21 (ø 6 mm) iśrub 14

(ø3,7 x 28 mm). Wtym celu użyć wykonanych

fabrycznie otworów mocujących (patrz rys.E).

Po zamontowaniu sprawdzić, czy ogniwo

solarne jest stabilnie zamocowane.

Wskazówka: Po zamontowaniu ustawić

ogniwo solarne wodpowiednim położeniu,

przechylając je. Do tego celu służy przegub,

unieruchamiany przez zapadki co 18°.

Uruchomienie

Włączanie / wyłączania

czujnika ruchu

Ustawić przełącznik AUTO / OFF 4 wpoło-

żeniu AUTO, aby włączyć czujnik ruchu 6.

Ustawić przełącznik AUTO / OFF wpołożeniu

OFF, aby wyłączyć czujnik ruchu.

Ustawianie czasu świecenia

Obrócić pokrętło regulacyjne TIME 10 na spo-

dzie czujnika ruchu 6 wkierunku ruchu wska-

zówek zegara, aby wydłużyć czas świecenia.

Czas świecenia można ustawić wprzedziale

ok. 10 – 60 sekund.

Ustawienie czułości czujnika

Obrócić pokrętło regulacyjne SENS 9 na

spodzie czujnika ruchu 6 wkierunku ruchu

wskazówek zegara, aby zwiększyć czułość

czujnika.

Wskazówka: Czujnik ruchu wykrywa pro-

mieniowanie cieplne. Przy niskiej temperaturze

otoczenia jego czułość na ciepło ciała jest

większa niż przy wysokiej temperaturze oto-

czenia. Należy pamiętać oewentualnej regu-

lacji czułości czujnika wzależności od pory roku.

Ustawianie poziomu światła

dziennego

Obrócić pokrętło regulacyjne LUX 8 na spo-

dzie czujnika ruchu 6 wkierunku ruchu wska-

zówek zegara, aby zwiększyć poziom światła

dziennego. Wpołożeniu czujnik ruchu re-

aguje tylko wzupełnej ciemności (ok. 50 lx).

Wpołożeniu czujnik ruchu reaguje także

przy świetle dziennym, jeżeli jego natężenie

nie przekracza ok. 20000 lx.

Ustawianie czujnika ruchu

Poluzować śrubę ustalającą 5 czujnika

ruchu 6.

Obrócić pokrętło regulacyjne LUX 8 wpoło-

żenie . Skierować czujnik ruchu do środka

żądanego obszaru wykrywalności.

Poruszać się wobszarze wykrywalności, aż

sposób reakcji czujnika ruchu będzie zadowa-

lający. Wtym celu zmienić położenie pokrętła

15 PL

regulacyjnego SENS 9 lub ukierunkowanie

czujnika ruchu.

Ponownie mocno dokręcić śrubę ustalającą,

aby ustalić czujnik wdanym położeniu.

Obrócić pokrętło regulacyjne LUX wżądane

położenie. Położenie pokrętła ustalić wczasie

zapadania mroku, wybierając moment, wktó-

rym reﬂektor 7 ma zostać włączony. Powoli

obracać pokrętło regulacyjne LUX wkierunku

ruchu wskazówek zegara, aż zacznie reago-

wać na ruch wobszarze wykrywalności.

Konserwacja urządzenia

Wymiana akumulatora

Wskazówka: Do tej czynności niezbędny jest

śrubokręt krzyżowy iszczypce płaskie.

Wskazówka: Odpowiednie akumulatory

zgodne ze specyﬁkacją podaną w„Danych tech-

nicznych” dostępne są wspecjalistycznych sklepach.

Akumulator 20 należy wymienić, gdy czas

świecenia zauważalnie skróci się pomimo

dobrego nasłonecznienia. Używać wyłącznie

akumulatorów odpowiedniej wielkości izaleca-

nego typu (patrz rozdział „Dane techniczne”).

Wymienić akumulator wsposób przedstawiony

na rysunkuG.

Ustawić przełącznik AUTO / OFF 4 wpoło-

żeniu OFF.

Za pomocą śrubokręta poluzować śruby na

tylnej ściance stacji głównej 3. Zdjąć przed-

nią część stacji głównej.

Za pomocą śrubokręta poluzować 4śruby

2pałąków mocujących izdjąć pałąki mocujące.

Wskazówka: Zaciski akumulatora posiadają

złączki wtykowe. Brązowy kabel połączony

jest zbiegunem dodatnim (na akumulatorze

oznaczony kolorem czerwonym), zaś czarny

kabel zbiegunem ujemnym (na akumulatorze

oznaczony kolorem czarnym) akumulatora.

Za pomocą płaskich szczypiec rozłączyć

złączki wtykowe. Należy przy tym ciągnąć za

złączki, nie zaś za kabel.

Nowy akumulator zamontować wtaki sam

sposób, wjaki wymontowany został stary

akumulator.

Ponownie zamocować pałąki mocujące

iprzednią część stacji głównej za pomocą

śrub.

Czyszczenie iprzechowywanie

Jeżeli lampa nie będzie już używana, przed

odłożeniem jej na miejsce przechowywania

ustawić przełącznik AUTO / OFF 4 wpołoże-

niu OFF.

Akumulator 20 należy ładować co 3miesiące,

aby zapobiec jego zniszczeniu wskutek głębo-

kiego rozładowania (zobacz rozdział „Łado-

wanie akumulatora”). Akumulatory

ołowiowo-żelowe, gdy nie są używane, mają

dużą tendencję do głębokiego rozładowania.

Należy regularnie sprawdzać czystość czuj-

nika ruchu 6 iogniwa solarnego 13 . Aby

zapewnić prawidłowe działanie lampy, należy

usuwać zabrudzenia.

Urządzenie, awszczególności ogniwo solarne,

zimą należy chronić przez śniegiem ilodem.

Lampę czyścić lekko zwilżoną, niestrzępiącą się

ściereczką iłagodnym środkiem czyszczącym.

Usuwanie usterek

= Usterka

= Przyczyna

= Rozwiązanie

= Lampa nie włącza się.

= Przełącznik AUTO / OFF 4 znajduje się

wpołożeniu OFF.

= Ustawić przełącznik AUTO / OFF wpołożeniu

AUTO.

= Pokrętło regulacyjne LUX 8 ustawione jest na

zbyt niski poziom światła dziennego.

= Ustawić pokrętło regulacyjne LUX na wyższy

poziom światła dziennego.

= Czujnik ruchu 6 jest zanieczyszczony lub

nieprawidłowo ustawiony.

16 PL

= Oczyścić lub ponownie ustawić czujnik ruchu.

= Czułość czujnika ruchu jest zbyt mała.

= Ponownie ustawić czułość czujnika ruchu (zo-

bacz rozdział „Ustawienie czułości czujnika”)

= Akumulator 20 jest rozładowany.

= Naładować akumulator (zobacz rozdział

„Ładowanie akumulatora”).

= Lampa włącza się nawet wtedy, gdy

jest jasno.

= Pokrętło regulacyjne LUX ustawione jest na

zbyt wysoki poziom światła dziennego.

= Ustawić pokrętło regulacyjne LUX na niższy

poziom światła dziennego.

= Lampa miga.

= Akumulator jest prawie rozładowany.

= Naładować akumulator (zobacz rozdział

„Ładowanie akumulatora”).

= Akumulator rozładowuje się

wkrótkim czasie.

= Złączka wtykowa ogniwa solarnego 13 istacji

głównej 3 poluzowała się.

= Ponownie zamocować złączkę wtykową na

urządzeniu.

= Ogniwo solarne jest zanieczyszczone.

= Oczyścić ogniwo solarne.

= Ogniwo solarne jest ustawione wniekorzystnym

położeniu.

= Ponownie ustawić ogniwo solarne (zobacz

rozdział „Montaż ogniwa solarnego”).

= Akumulatora nie można naładować

nawet za pomocą zasilacza.

= Akumulator jest uszkodzony.

= Wymienić akumulator (zobacz rozdział

„Wymiana akumulatora”)

Utylizacja

Opakowanie wykonane jest wyłącznie

zmateriałów przyjaznych dla środowiska,

które można przekazać doutylizacji

wmiejscowym punkcie przetwarzania

materiałów wtórnych.

Informacji na temat możliwości utylizacji wyeksplo-

atowanego produktu udziela urząd gminy lub miasta.

Wcelu ochrony środowiska naturalnego

nie należy wyrzucać wyeksploatowanego

produktu razem zodpadami domo-

wymi, lecz przekazać go do utylizacji

wspecjalistycznym zakładzie. Informacje

na temat punktów zbiórki odpadów

igodzin ich otwarcia można uzyskać

wodpowiednim urzędzie.

Uszkodzone lub zużyte akumulatory muszą być

poddane procesowi recyklingu zgodnie zdyrek-

tywą 2006 / 66 / WE. Akumulatory i / lub urządze-

nie należy pozostawić wlokalnym punkcie zbiórki.

Pb

Niewłaściwa utylizacja akumu-

latorów stwarza zagrożenie dla

środowiska naturalnego!

Nie należy wyrzucać akumulatorów razem zod-

padami domowymi. Mogą one zawierać trujące

metale ciężkie idlatego należy je traktować jako

odpady niebezpieczne. Chemiczne symbole metali

ciężkich są następujące: Cd = kadm, Hg = rtęć,

Pb = ołów.

Gwarancja

Urządzenie wyprodukowano według wysokich

standardów jakości i poddano skrupulatnej kontroli

przed wysyłką. W przypadku wad produktu na-

bywcy przysługują ustawowe prawa. Gwarancja

nie ogranicza ustawowych praw nabywcy urzą-

dzenia.

Szanowny kliencie, uzyskują Państwo na niniejsze

urządzenie 3 lata gwarancji od daty zakupu.

Gwarancja wygasa w razie zawinionego przez

użytkownika uszkodzenia produktu, niewłaściwego

użycia lub konserwacji.

W przypadku wystąpienia w ciągu 3 lat od daty

zakupu wad materiałowych lub fabrycznych,

17 PL

dokonujemy – według własnej oceny – bezpłatnej

naprawy lub wymiany urządzenia.

Świadczenie gwarancyjne obejmuje wady materia-

łowe i fabryczne. Gwarancja nie obejmuje części

produktu ulegających normalnemu zużyciu, uzna-

wanych za części zużywalne (np. baterie) oraz

uszkodzeń części łamliwych, np. przełączników,

akumulatorów lub wykonanych ze szkła.

18 HU

Rendeltetésszerű használat ...........................................................................................Oldal 19

A részek ismertetése ............................................................................................................Oldal 19

Szállítási terjedelem .............................................................................................................Oldal 19

Műszaki adatok .......................................................................................................................Oldal 19

Biztonsági tudnivalók .........................................................................................................Oldal 19

Az akkumulátorokra vonatkozó biztonsági tudnivalók ...................................................................Oldal 20

Működésmód..............................................................................................................................Oldal 20

Az akkumulátor töltése .....................................................................................................Oldal 20

Összeszerelés

Fényszóró felszerelése .......................................................................................................................Oldal 21

Szolárcella szerelése .........................................................................................................................Oldal 21

Üzembevétel

Mozgásjelző be- / kikapcsolása .......................................................................................................Oldal 22

Világítási időtartam beállítása ...........................................................................................................Oldal 22

A szenzor érzékenységének a beállítása .........................................................................................Oldal 22

Napi fényerősség szint beállítása .....................................................................................................Oldal 22

A mozgásjelző beállítása ..................................................................................................................Oldal 22

Készülék karbantartása

Akkumulátor cserélése .......................................................................................................................Oldal 23

Tisztítás és tárolás...................................................................................................................Oldal 23

Hibák elhárítása ......................................................................................................................Oldal 23

Megsemmisítés ..........................................................................................................................Oldal 24

Garancia .........................................................................................................................................Oldal 24

19 HU

Napelemes LED reﬂektor

Rendeltetésszerű használat

A termék kültéri használatra készült. A termék nem

ipari felhasználásra készült.

Ez a termék nem alkalmas háztartások

központi fényforrásaként.

A részek ismertetése

1 Kisfeszültségű csatlakozóhüvely

2 Rögzítőfurat a főállomás számára

3 Főállomás

4 AUTO / OFF kapcsoló

5 Rögzítőcsavar (mozgásjelző)

6 Mozgásjelző

7 Fényszóró

8 LUX forgószabályozó (fényérzékenység

beállítása)

9 SENS forgószabályozó (érzékenység

beállítása)

10 TIME forgószabályozó (bekapcsolási

időtartam beállítása)

11 Szolár elektromos csatlakozóhüvely

12 Csavar (ø 4,5 x 40 mm)

13 Szolárcella

14 Csavar (ø 3,7 x 28 mm)

15 Szolárkábel dugasz

16 Szolárcella rögzítőfuratai

17 Falraerősítés

18 Tipli (ø 8 mm)

19 Jelző LED

20 Géles ólomakkumulátor

21 Tipli (ø 6 mm)

Szállítási terjedelem

Közvetlenül a kicsomagolás után vizsgálja meg a

szállítmány teljességét, valamint a készülék kifogás-

talan állapotát.

1 Főállomás (áll a 80LED-et tartalmazó fényszó-

róból, a mozgásjelzőből, az akkumulátorházból

a beszerelt akkumulátorral)

1 Szolárcella (kb. 4,75 m-es elektromos kábellel

együtt)

2 Csavarok (szerelőanyag a főállomáshoz,

ø 4,5 x 40 mm)

4 Csavarok (szerelőanyag a szolárcellához,

ø 3,7 x 28 mm)

2 Tipli (szerelőanyag a főállomáshoz, ø 8 mm)

4 Tipli (szerelőanyag a szolárcellához, ø 6 mm)

1 Kezelési utasítás

Műszaki adatok

Üzemi feszültség: 12 V

Géles ólomakkumulátor: 6 V , 4Ah,

mérete: 10 x 7 x 4,5 cm

Fényforrás: 80 LED, 0,06 W

Szolárcella: 150 x 200 mm, amorf,

2 Wp, max. 10 V ,

140 mA

Töltőkészülék csatlakozó: 12 V , min. 400 mA,

polaritás , csődu-

gasz 5,5 x 2,1 mm

(a töltőkészülék nem

tartozik bele a szállítási

terjedelembe).

Alkonyatkapcsoló: beállítható kb.

10 lx – 20.000 lx között

Mozgásjelző:

Hatótávolság: max. 12 m

Érzékelési szög: kb. 180 ° vízszintesen,

50 ° függőlegesen

Védettség: IPX4 (fröccsenő vízzel

szemben védett)

Biztonsági tudnivalók

ÉLET-

ÉS BALESETVESZÉLY KISGYER-

MEKEK ÉS GYERMEKEK SZÁ-

MÁRA! Sohase hagyja a gyerekeket

20 HU

felügyelet nélkül a csomagolóanyagokkal. A

csomagoló anyagok által fulladásveszély áll

fenn. A gyerekek gyakran lebecsülik a veszé-

lyeket. Tartsa a gyerekeket mindig távol a

terméktől.

ÉLETVESZÉLY! Szerelés közben tartsa a

gyermekeket távol a munkaterülettől. A szállít-

mány számos csavart és más kis részt tartalmaz.

Ezek lenyelése, vagy felszippantása életveszé-

lyes lehet.

A készüléket 8 éves kor feletti gyermekek, vala-

mint korlátozott ﬁzikai, érzékszervi vagy szellemi

képességgel élő vagy nem megfelelő tapaszta-

lattal és tudással rendelkező személyek csak

felügyelet mellett, illetve a készülék biztonságos

használatára vonatkozó felvilágosítás és a

lehetséges veszélyek megértése után használ-

hatják. A gyermekek nem játszhatnak a készü-

lékkel. A tisztítást és az ápolást gyermekek

felügyelet nélkül nem végezhetik.

Ne használja a terméket, ha valamilyen káro-

sodást észlel.

Az akkumulátorokra

vonatkozó biztonsági

tudnivalók

TŰZVESZÉLY! Az akkumulátorok

rövidre zárása tilos. Ez túlmelege-

déshez, tűzveszélyhez vagy az

akkumulátorok robbanásához vezethet.

ROBBANÁSVESZÉLY! Soha ne

dobja az akkumulátorokat tűzbe

vagy vízbe. Az elöregedett vagy el-

használódott akkumulátorokból vegyi folyadék

léphet ki, mely megkárosíthatja a terméket.

Távolítsa el ezért az akkumulátorokat, ha

hosszabb időn keresztül nem használja a

szolárlámpát.

VISELJEN VÉDŐKESZTYŰT! A

kifolyt vagy sérült akkumulátorok a

bőrrel való érintkezés esetén marási

sérüléseket okozhatnak; ezért ebben az esetben

viseljen feltétlenül megfelelő védőkesztyűt.

Csak helyes nagyságú és ajánlott típusú akku-

mulátorokat használjon (lásd a „Műszaki ada-

tok” c. fejezetet).

Működésmód

A szolárcella 13 napsugárzáskor a fényt elektro-

mos energiává alakítja át és az elektromos csatla-

kozó hüvelyen 11 keresztül betáplálja a beszerelt

akkumulátorba 20 . Teljesen feltöltött akkumulátor-

ral a világítási időtartam kb. 2 óra. Az első üzem-

bevételkor az akkumulátornak feltöltve kell lennie

(lásd az „Akkumulátor töltése” c. fejezetet).

Az akkumulátor töltése

Kiszállított állapotban az akkumulátor 20 teljesen

fel van töltve. Raktározás miatt előfordulhat, hogy

az akkumulátor az üzembevételkor részben már

kisült. Ezért az első üzembevétel előtt töltse fel telje-

sen az akkumulátort. Két töltési lehetőség áll a

rendelkezésére:

Akkumulátor töltése töltőkészülékkel

(külső hálózati tápegységgel)

Tolja az AUTO / OFF 4 kapcsolót az OFF

helyzetbe.

Dugaszolja a töltőkészülék dugaszát (nem

tartozik bele a szállítási terjedelembe) a főállo-

más kisfeszültségű elektromos csatlakozóhüve-

lyébe 1. A töltőkészülék műszaki adatainak

meg kell egyeznie a „Műszaki adatok” c. feje-

zetben leírtakkal.

Tudnivaló: a szolárcella 13 a töltési folya-

mat közben nem lehet összekapcsolva a főállo-

mással 3.

Tudnivaló: a töltőhüvely melletti jelző LED 19

pirosan világít, ha még nem fejeződött be a

töltési folyamat. A töltési folyamat akkor fejező-

dött be, ha a jező LED zölden világít. Az akku-

mulátor most már üzemkész.

Tudnivaló: a töltési folyamat az akkumulátor

állapotától függően akár 24órát is eltarthat. A

lámpa beépített töltésszabályozója megakadá-

lyozza az akkumulátor túltöltését.

Strona jest ładowana ...

LIVARNO 40114 Instrukcja obsługi

LIVARNO 40114 Instrukcja obsługi

w innych językach

Powiązane dokumenty